مبانی دین‏شناختی دیدگاه علّامه مصباح پیرامون علم دینی

مقاله حاضر با پژوهش در آثار گفتاری و نوشتاری علّامه مصباح، اموری نظیر رابطه دنیا و آخرت، نیاز همیشگی به دین، جهانشمولی دین اسلام، و هدف و قلمرو دین را به عنوان مبانی دین‏شناختی دیدگاه بدیع ایشان پیرامون علم دینی معرفی کرده و به توصیف و تحلیل آنها پرداخته است. به اعتقاد علامه مصباح، انسان ضرورتا و به‏صورت همیشگی به دین نیاز دارد و دین اسلام که آخرین دین الهی به شمار میرود جاودانه است. با پژوهشی درون دینی، روشن می‏شود که دین نسبت به بیان حقایق خارجی تعهدی ندارد و مسایلِ توصیفی علوم طبیعی و انسانی، بالذات جز دین نیست؛ چراکه رسالتِ اصلی دین، نشان دادن راه کمال ـ قرب به خدا ـ از طریق بیان حکم افعال اختیاری انسان است. در عین حال، توجه به هدف و قلمرو دین نشان می‏دهد که دین به لحاظ احکام ارزشی در همه عرصه‏های زندگی انسان ـ ازجمله در علوم طبیعی و رشته‏های مختلف علوم انسانی مانند مدیریت، فلسفه، سیاست و... ـ حضور دارد و به‏راستی این‏گونه، می‏توان علوم را شایسته نام دینی دانست.