«امکانِ ازخودبیگانگی» از منظر قرآن و اندیشمندان مسلمان

اندیشمندان مسلمان که درباره انسان‏شناسی پژوهش نموده‏اند، بر این باورند که انسان‏ها حقیقت و واقعیتی دارند که با کلماتی مانند «من» و «خود» به آن اشاره می‏نمایند. «من» و «خود»، با اینکه ارزشمندترین شی‏ ، نزد آنان است، در بسیاری از اوقات مورد غفلت و فراموشی واقع شده، درنتیجه، انسان‏ها از خود بیگانه می‏شوند. تحقیق حاضر با مدنظر قرار دادن آیات قرآن کریم و بررسی دیدگاه اندیشمندان مسلمان، درصدد تبیینِ «امکانِ ازخودبیگانگی» بوده، به این نتیجه رهنمون گردیده است که حقیقت و واقعیت انسان، نفس اوست که ذومراتب می‏باشد. رشد و تعالی این حقیقت، وابسته به ارتباط داشتن با خدا و توجه به مرتبه عالی آن است؛ به‏گونه‏ای که اگر انسان، خدا و یا مرتبه عالی آن را فراموش نماید و با آنها بیگانه شود، از خود بیگانه خواهد بود. از این جهت بسیاری از انسان‏ها نسبت به خدا و مرتبه عالی نفس بی‏توجه هستند، نه تنها «امکانِ ازخودبیگانگی»، بلکه وقوع آن نیز ثابت می‏شود.