برگزیدگی قوم بنی‏اسراییل از منظر کتاب اشعیای نبی و قرآن کریم

برتری و برگزیدگی ملتی در پیشگاه الهی وابسته به ملاک‏ها و معیارهایی است. استخراج و بررسی این ملاک‏ها و معیارها و نیز تشخیص مصادیق واقعی برگزیدگی بر اساس متون مورد وثوق ادیان و تطبیق آنها، از مهم‏ترین مسایلی است که موجب راهیابی به تعالیم حقیقی ادیان گشته و تلقی‏های سلیقه‏ای و منفعت‏طلبانه را آشکار می‏سازد. کتاب اشعیای نبی که جزو کتب انبیای متاخر در مجموعه عهد قدیم است. علاوه بر اشتمال بر مباحث اعتقادی و پیش‏گویی‏ها، خصوصیات قوم بنی‏اسراییل را به تفصیل مطرح کرده است. این خصوصیات که انطباق کامل با آیات قرآن کریم دارد، قوم بنی‏اسراییل را قومی طاغی معرفی می‏کند که برخلاف مفاد میثاق الهی (ملتزم نمودن آنان بر توحید و اعمال مومنانه) با آلوده شدن به انحرافات عقیدتی و اخلاقی، از خدا و دین موسی علیه‏السلام و پیامبران پس از آن حضرت، اعراض نموده و به انواع گناهان فردی و اجتماعی دچار گشته‏اند؛ گناهانی که عقوبت‏های دنیوی و اخروی را برای آنان در پی داشته است. بر این اساس، می‏توان اذعان داشت که برگزیدگی قوم بنی‏اسراییل محدود به زمان و مشروط به معیارهای ایمانی و عملی است و قابل تعمیم بر آن قوم در هر عصر و با هر عقیده و عملکردی نمی‏باشد.