کتاب‌شناسی تفاسیر موضوعی دانشوران حوزه‌ علمیه‌ قم در سده چهاردهم شمسی

این مقاله با روش توصیفی تحلیلی به کتاب‌شناسی تفاسیر موضوعی تالیف‌شده از سوی عالمان و دانش‌آموختگان حوزه‌ علمیه‌ قم در سده چهارده شمسی می‌پردازد و هدف آن، شناسایی و معرفی این نوع آثار از آغاز سده‌ چهارده یعنی مقارن با تاسیس مجدد حوزه‌ علمیه‌ قم به دست آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری، تا پایان این سده است. ارائه کتاب‌شناختی این تفاسیر در قالب یک مقاله می‌تواند منبعی قابل استفاده جهت اطلاع از ماهیت و کمّیت تلاش‌ مفسران و قرآن‌پژوهان حوزه‌ قم در خلق آثار تفسیری به سبک موضوعی و مرجعی برای یافتن منابع لازم در پژوهش‌های تفسیری باشد.یافته‌های این بررسی نشان می‌دهد که رهاورد علمی فضلای حوزه‌ قم در تفسیر موضوعی قرآن طی سده اخیر، 247 عنوان اثر تفسیری با حجم تقریبی 400 مجلد کتاب بوده که از این میان 83 اثر تفسیری مشتمل بر موضوعات متعدد، و 164 اثر محدود به تفاسیر تک‌موضوعی است. عمده این آثار در نیمه دوم سده اخیر تکوین یافته است و سهم شاگردان بلافصل مدرسه تفسیری علامه طباطبائی، به‌ویژه حضرات آیات مصباح یزدی، جوادی آملی، سبحانی و مکارم شیرازی و شاگردان آنها در تولید و آفرینش این آثار برجسته است.

a bibliography of thematic exegeses of the quran by scholars of the qom seminary in the fourteenth century ah

this article uses a descriptive-analytical method to examine the bibliography of thematic commentaries written by the graduates and scholars of the qom seminary in the 14th century. its aim is to identify and introduce this type of work from the beginning of the 14th century, which coincided with the re-establishment of the qom seminary by the late ayatollah sheikh abdul karim haeri (ra), to the end of this century, along with explaining their bibliographical characteristics. presenting the bibliography of these commentaries in the form of an article can be a useful source for learning about the nature and quantity of the efforts of the commentators and quran scholars of the qom seminary in creating commentarial works in a thematic style and as a reference for finding the necessary sources in interpretative research. the findings of this study show that the achievements of the scholars of qom seminary in the thematic interpretation of the quran during the last century have exceeded 240 titles of exegetical works with a volume of approximately 400 volumes, of which over 45 exegetical works include multiple topics, and 195 works are limited to single-topic interpretations. the contribution of the direct students of allamah tabataba’i’s exegetical school (ra), especially the venerable ayatollahs misbah yazdi (ra), javadi amoli, ja’far sobhani, and makarem shirazi, and their students, in the production and creation of these works is greater and more prominent than others.