کتاب‌شناسی تفسیر ترتیبی دانشوران حوزه‌ علمیه‌ قم در سده‌ چهاردهم شمسی

کتاب‌شناسی‌ها در علوم مختلف، نقش مهمی در اطلاع‌رسانی از کمّیت و کیفیت تلاش‌ها و تولیدات علمی عالمان یک رشته یا شاخه یا مبحث علمی دارند و نیز ماخذی مفید برای شناسایی آثار مورد نیاز پژوهشگران و مراجعه به آنهاست. این مقاله با روش توصیفی به کتاب‌شناسی تفاسیر ترتیبی، دانشوران حوزه‌ علمیه‌ قم از آغاز بازتاسیس این حوزه مبارک به دست آیت‌الله حائری یزدی در سال 1300 شمسی تا پایان سده چهاردهم می‌پردازد. یافته‌های این پژوهش بر اساس کاوش حداکثری در پایگاه‌های اطلاعاتی و منابع در دسترس حاکی از آن است که تولیدات و دستاوردهای علمی حوزه‌ علمیه‌ قم در تفسیر ترتیبی قرآن چه تفسیر کل قرآن یا بخشی از آن، مجموعاً 218 عنوان اثر در بالغ بر 900 جلد کتاب بوده است. از این میان، 32 اثر تفسیر ترتیبی کامل، 81 اثر تفسیر ترتیبی ناتمام و در حال تکمیل، 105 اثر تفسیر محدود به یک سوره و یا یک یا چند آیه خاص از قرآن هستند. آثار تفسیری تالیف‌شده در سه دهه‌ اول این سده اندک و در چهار دهه‌ اخیر آن رو به تزاید چشمگیر بوده است. در این بین تالیفات تفسیری علامه طباطبائی و شاگردان مدرسه تفسیری ایشان و نسل بعدی فضلای حوزه‌ قم که شاگرد شاگردان علامه در تفسیر بوده‌اند، قابل توجه است.

bibliography of sequential exegeses works by scholars of qom seminary in the 14th century shamsi

bibliographies in various sciences play an important role in informing about the quantity and quality of the efforts and scientific productions of scholars in a specific field, branch, or subject of study. they are also useful references for researchers to identify and access necessary. this article employs a descriptive method to explore the bibliography of sequential exegeses by scholars of the qom seminary from its beginning from the re-establishment of this esteemed institution by ayatollah haeri yazdi in 1300 shamsi until the end of the 14th century. findings from this research, based on extensive exploration of available databases and resources, indicate that the scientific outputs from qom in sequential exegesis on the quran - whether complete or partial - total 218 titles across over 900 volumes. among these, 32 works are complete sequential exegeses, 81 are incomplete and ongoing, and 105 are limited to a single surah or specific verses of the quran. the number of exegeses published in the first three decades of this century is limited, while there has been a significant increase in the last four decades. notably, the works of allameh tabatabai and his students from his exegesis school, as well as the next generation of scholars who studied under them, are particularly significant.