آرمان عاشورا؛ حکومت یا شهادت: تبیین نظریه عاشورایی علّامه عسکری

مهم‏ترین مسایلی که پیرامون قیام الهی سرور شهیدان عالم، وجود دارد برهه تاریخی، هدف و فلسفه آن و نیز نتایجی است که از بطن این قیام، درخت اسلام را بارور ساخته است. درباره هدف قیام اباعبداللّه‏الحسین دو رویکرد عمده وجود دارد. دیدگاه نخست، شهادت‏طلبی در راستای اصلاح امت پیامبر را هدف آن حضرت می‏داند و دومین دیدگاه، دست‏یابی به حکومت را هدف حضرتش می‏شناسد. علّامه عسکری با توجه به بحث کلامی علم امام، دیدگاه نخست را برگزیده و پس از ارایه ادلّه اثبات ادعا، به ویژه خطبه‏ها و نوشته‏های حضرت، به توجیه و توضیح ادلّه دومین دیدگاه پرداخته است. ایشان همچنین با نگاهی به شرایط اجتماعی زمان قیام، تشکیل حکومت توسط حضرتشان را ناممکن و یا بی‏تاثیر معرفی می‏کند. صالحی نجف‏آبادی نیز با نگاهی مستقل از مباحث کلامی، سعی دارد تا با مویداتی تاریخی به اثبات دیدگاه دوم پرداخته و تشکیل حکومت اسلامی را هدف امام حسین علیه‏السلام معرفی نماید. با توجه به ادلّه ارایه‏شده دو دیدگاه و سنجش شرایط تاریخی قیام، نگارنده بر این باور است که نگاه نخستین صحیح بوده و ادلّه ارایه‏شده از سوی دومین نگرش همراه با کاستی‏های جدی است.