ارزیابی انتقادی انگاره جداسازی دین از سیاست در سیره معصومان(ع) از نگاه روشن‌فکری دینی (مطالعه موردی: مهندس مهدی بازرگان)

جریان روشنفکری به‌طور عام و روشنفکری دینی به‌نحو خاص، اعتقاد چندانی به مسئلۀ ارتباط دین و سیاست ندارد. مهندس مهدی بازرگان به‌عنوان یکی از روشن‌فکران برجستۀ دینی که دارای آثار فراوانی بوده و مورد توجه بخش عظیمی از جریان روشنفکری قرار دارد، نیز در برخی از آثار خود با اشاره به شواهدی از سیرۀ برخی از ائمه(ع)، نتیجه می‌گیرد که در سیرۀ این بزرگواران نیز دین و سیاست دو مقوله جداگانه بوده‌اند. در این پژوهش که با بهره از ابزار کتابخانه‌ای و اسنادی و به روش تحلیل متن با رویکرد انتقادی، نگاشته شده، کوشیده‌ایم تا براساس منابع تاریخی، این مدعارا در بوتۀ نقد و ارزیابی قرار دهیم. نتیجۀ این پژوهش اینکه برخلاف موارد و قراینی که بازرگان ذکر کرده، سیرۀ ائمه(ع) نشان می‌دهد که دین از سیاست و حکومت جدا نبوده است.

a critical analyses of the idea of separating religion from politics in the life of the infallibles from the point of view of a religious intellectual (case study: mehdi bazargan)

the intellectual movement in general and religious intellectuals in particular do not believe much in the issue of the relationship between religion and politics. mehdi bazargan, as one of the prominent religious intellectuals who has many works and is of interest to a large part of the intellectual movement, in some of his works, referring to the evidences of the lives of some imams (pbut), concludes that in their lives, religion and politics were separate categories. using a deskresearch and documentary method and analyzing the text with a critical approach, we have tried to put these concepts in the crucible of criticism and evaluation based on historical sources. the result shows that contrary to the bazergans’ cases and evidences, the life of the imams (pbut) show that religion was not separated from politics and government.