توصیه‌های اخلاقی طلاق از منظر آیات و روایات

طلاق در طول تاریخ به‌عنوان یک راه‌حل برای برون‌رفت از مشکلات زناشویی مطرح بوده است؛ اما شیوه برخورد با آن در هر جامعه‌ای متفاوت است. امروزه از طلاق به‌مثابه عاملی تنش‌زا و تهدیدکننده برای خانواده و نیز «آسیب اجتماعی» یاد می‌شود که نیازمند نگاهی متفاوت است. آن نگاه متفاوت از دیدگاه اسلام آمیختگی حقوق و توصیه‌های اخلاقی در طلاق است. در این پژوهش تلاش شده است داده‌های تحقیق با روش کتابخانه‌ای گرداوری و با روش پردازش توصیفی تحلیلی مورد بررسی قرار گیرد. در فرایند واکاوی آیات و روایات مربوط به طلاق دریافتیم که اسلام مراحل دوگانه‌ای را برای این توصیه‌ها ترسیم می‌کند؛ به‌گونه‌ای‌که می‌توان توصیه‌های اخلاقی ناظر بر طلاق را به ‌دستورالعمل‌های هنگام (حین) و دستورالعمل‌های بعد از طلاق تقسیم کرد. در ‌گونۀ نخست، به زوجین توصیه می‌شود که اگر در زندگی زناشویی دچار اختلاف و مشکل شدند، باید با صبر، گذشت، مدارا و تغافل مشکل را حل کنند؛ اما اگر به هر دلیلی گذشت و صبر نتیجه نداد، طلاق تنها راه‌حل برای پایان دادن به این اختلافات خواهد بود. در این مرحله راهکار اسلام حقوق آمیخته با اخلاق است؛ لذا احکام طلاق را به قیود اخلاقی ویژه‌ای مثل معروف، احسان، تقوا، پرهیز از اذیت و آزار و... مقید کرده است. نوع دوم دستورات اخلاقی طلاق، معطوف به بعد از طلاق است، تا عوارض ناشی از آن کاهش پیدا کند و یا زمینه برای رجوع به زندگی زناشویی فراهم شود.