درگیری تحصیلی در روان‌شناسی معاصر و مفاهیم متناظر آن در منابع اسلامی

مطالعه درگیری تحصیلی به‌عنوان سازه‌ای که در موقعیت پیش‌گیرانه در افت تحصیلی و شکست آموزشی قرار دارد، توجه روان‌شاسنان تربیتی را به‌خود جلب کرده است. مطالعات روشمند پیرامون درگیری تحصیلی نشان‌دهندۀ آن است که این مفهوم از حیثیتی چندبعدی برخوردار است و شامل ابعاد رفتاری، شناختی، عاطفی و عاملیت است. هدف مطالعه پیش‌رو، بررسی درگیری تحصیلی در روان‌شناسی معاصر و بررسی مفاهیم متناظر با درگیری تحصیلی در منابع اسلامی است. بدین‌منظور نویسندگان با رویکردی کیفی به روش تحلیل اَسنادی، به مطالعۀ منابع اسلامی پرداخته‌اند. حدود شصت مفهوم مرتبط با درگیری تحصیلی یافت شد. مفاهیم شناسایی‌شده مطابق ملاک‌های تعیین‌شده غربال‌گری و سپس توسط چند تن از کارشناسان حوزۀ دین و روان‌شناسی اعتبارسنجی شد. یافته‌های پژوهش نشان داد می‌توان از پنج مفهوم آمده در منابع اسلامی که عبارتند از: طلبُ العلم؛ تعلُّم؛ مذاکره العلم؛ مبادره العلم و مفهوم الحرص علی العلم به‌عنوان مفاهیم متناظر با درگیری تحصیلی. نتیجه آنکه در منابع اسلامی مفاهیم متناظر با درگیری تحصیلی در روان‌شناسی معاصر باشد، یافت می‏شود.