سازوکار تامین امنیت روانی خانواده با نگاه به منابع فقهی و روان‌شناسی

واژة امنیت، مصدر جعلی از مادۀ امن است. کلمه امن در لغت به‌معنای اطمینان‌خاطر، احساس آرامش و نبود هراس و نگرانی است. براساس این تعریف، واژه‌های امن و امنیت، هر دو دربردارندۀ ابعاد ایجابی و سلبی است؛ یعنی ازیک‌سو، بیانگر اطمینان و آرامش روانی، و از سوی دیگر، بیانگر نبود ترس و نگرانی هستند. امنیت روانی عبارت است از: احساس نسبی رهایی از خطر، رهاورد این احساس، حالتی خوشایند است که آرامش جسمی و روانی را به‌دنبال دارد. پژوهش حاضر کوشیده تا با بهره‌گیری از دانش فقه و روان‌شناسی، مولفه‌های امنیت‌سوز در عرصة امنیت روانی خانواده را بررسی و با طرح راهکارهای امنیت‌ساز براساس این دو دانش، سازوکار تامین امنیت روانی را پیش‌روی مخاطب خود قرار دهد. مقاله با روش تحلیلی توصیفی و با بهره‌گیری از دیدگاه امنیتی شهید اول که آن را تحت عنوان «مصالح خمسه» در فقه بیان کرده، موضوعات محوری در حوزة امنیت روانی را مورد واکاوی قرار داده، و از سوی دیگر، با استفاده از دانش روان‌شناسی نقاط مشترک و حتی متضاد این دو دانش در عرصة امنیت روانی را مورد بررسی قرار داده است. اما با توجه به ظرفیت محدود مقاله، تلاش شده تا محوری‌ترین عوامل امنیت‌سوز و امنیت‌ساز مورد توجه قرار گیرد. بنابراین پرداختن به سایر مولفه‌های امنیت روانی از حوصلة این پژوهش خارج است.