بررسی تطبیقی شجاعت در منابع اسلامی و روان‌شناسی مثبت

پژوهش حاضر با هدف بررسی مفهوم «شجاعت» در منابع اسلامی، روان‌شناسی ‌مثبت و بررسی تطبیقی آن انجام شده است. یافته‌های پژوهش از طریق بررسی و تبیین منابع اسلامی به‌صورت «کتابخانه‌‌ای» جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل شد. مولفه‌هایِ «شجاعت» نیز به روش توصیفی تحلیلی براساس رتبه‌بندی کتب روایی و با استفاده از رتبه «الف» و «ب» استخراج و تبیین گردید. با تتبع در منابع دینی پنج واژۀ الشجاعه، النَّجْدَه، صِدْقُ الْبَاْسِ، الجُراه و قوة‌القَلب استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پس از بررسی و شناسایی مولفه‌ها، شجاعت براساس منابع اسلامی و کتب لغت چنین تعریف می‌شود: شجاعت یک توانایی روانی است که در فرد انگیزه‌ای برای ایستادگی و مقاومت‌ ایجاد کرده و فرد را به اقدام و ورود در ناملایمات و دفاع کردن واداشته و او را در برابر دشواری‌ها و تلخی‌های مبارزه، شکیبا و پایمرد می‌سازد. در قسمت دوم پژوهش، شجاعت در روان‌شناسی مثبت مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت که با بررسی دیدگاه‌های روان‌شناسان مثبت‌‌نگر و جمع‌بندی اقوال آنها، به این تعریف از شجاعت رسیدیم که؛ شجاعت در روان‌شناسی مثبت عبارت است از اعمال ارادیِ میل آگاهانه به خطرپذیری، که به‌عنوان نیروی محرکه، شخص را برای رسیدن به هدف در موقعیت‌های خطرناک و تضادهای بیرونی / درونی پشتیبانی می‌کند؛ هرچند ممکن است هیجان ترس در فرد وجود داشته باشد.