بررسی تطبیقی فطرت از دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی و باورهای پایه آلوین پلانتینگا

هدف این نوشتار بررسی تبیینی تطبیقی دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی و آلوین پلانتینگا در بحث فطرت و باور پایه می‌باشد و روش آن تطبیقی استنتاجی است. آیت‌الله جوادی آملی معتقد هستند که فطرت امری حضوری است و انسان‌ها براساس آن ارتباط مستقیم و حقیقی با خدا برقرار می‌کنند، لذا منظور از خداشناسی و خداگرایی فطری در نظر ایشان، همان خداشناسی و خداگرایی حضوری و بی‌واسطه است که انسان با علم حضوری حق را می‌یابد؛ اما در نظر آلوین پلانتینگا منظور از پایه ‌بودن یک باور این است که بدون ابتناء بر قضایای دیگر پذیرفته شده باشد و غیرعقلانی هم نباشد. با اینکه پلانتینگا اعتقاد به خداوند را باوری پایه می‌داند؛ اما پایه دانستن اعتقاد به خدا به معنای فطری بودن آن نیست و به همین جهت تفاوت اساسی بین این دو دیدگاه وجود دارد.