بایسته‌های تحقیق در مفاهیم فلسفی

مفاهیم فلسفی که از اقسام مفاهیم عام و کلی می‌باشند؛ جزء مهم‌ترین مباحث فلسفی به‌شمار می‌روند، به‌گونه‌ای‌که بسیاری از حکما آن را کلید شناخت و رمز کشف واقع و تطابق صورت‌های علمی با اشیاء عینی می‌دانند. اصطلاح مفاهیم فلسفی از اصطلاحات رایج در فلسفه اسلامی است و در غرب بی‌توجهی به این سنخ مفاهیم، موجب پاره‌ای کج‌روی‌ها و... در فلسفه غرب و بخصوص مباحث معرفت‌شناسی شده است. ولی در اسلام به‌ویژه نزد صدرالمتالهین توجه شایسته‌ای به این موضوع شد و ایشان تلاش کرد اختلاف آراء حکما را به تصالح کشاند؛ اما در دوران معاصر انتقاداتی به دیدگاه صدرالمتالهین وارد شده که، علی‌رغم اهمیت فراوان مفاهیم فلسفی، شایسته است بیش از پیش مورد توجه محققان قرار گیرد و زوایای مختلفی که تاکنون مورد غفلت یا توجه کمتر واقع شده است با شفافیت بیشتری عرضه گردد. در این مقاله تلاش می‌شود با بهره‌گیری از روش تحلیلی تاریخی برخی از مهم‌ترین بایسته‌های تحقیق در مفاهیم فلسفی با هدف تبیین واقع‌نمایی آنها جهت تحکیم فلسفه و معرفت‌شناسی اسلامی ارائه شود.