مولفه‌ها و شاخص‌های تربیت اسلامی از نظر قرآن کریم

آموزش و پرورش نیازمند ابزارهایى براى سنجش و ارزشیابى است. شاخص‏هاى تربیتى، نوعى ابزار هستند که ریشه در اهداف تربیتى دارند؛ زیرا شاخص‏ها، ابزارى براى رسیدن به اهداف‏اند. این پژوهش با رویکرد نظرى و مطالعه اسنادى و با بیان شاخص‏هاى تربیتى است که از آیات قرآن کریم استخراج شده و مى‏توان از آنها در جهت بهبود، رشد و تعالى فعالیت‏هاى تربیتى بهره گرفت.براساس یافته‏هاى این پژوهش، مجموعه شاخص‏ها و معیارهاى تربیت اسلامى برگرفته از آیات قرآنى را مى‏توان تحت سه مولفه فرایندهاى ذهنى، رفتار و تمایلات دسته‏بندى کرد. شاخص‏هاى ذیل هر مولفه عبارتند از: مولفه فرایندهاى ذهنى شامل شاخص‏هاى علم و دانش، تفکر و تعقل، معرفت و بصیرت، نقد و ارزیابى؛ مولفه رفتار شامل شاخص‏هاى تعهد و مسئولیت‏شناسى اجتماعى، عمل‏گرایى، عفت و پاکدامنى، امر به معروف و نهى از منکر و عبادت؛ و مولفه تمایلات شامل شاخص‏هاى حب الهى، ولایت‏پذیرى. این شاخص‏ها به شدت با همدیگر مرتبط هستند. یافته‏هاى این پژوهش مى‏تواند به عنوان ابزارى مناسب در اختیار نهادها، سازمان‏هاى آموزشى و مدارس قرار گیرد تا آنان را قادر به ارزیابى فعالیت‏هاى تربیتى خود نماید.