گفت‌وگو وکارکردهای تربیتی آن در پرتو آیات و روایات

برقراری ارتباط موثر با دیگران، لازمه‌ زندگی در جهان امروز است، و «گفت‌وگو» مهم‌ترین ابزار برای برقرای این ارتباط به‌شمار می‌آید. با توجه به نقش تاثیرگذار گفت‌وگو در تربیت ابعاد فردی و اجتماعی، لازم است به پرورش این مهارت، توجه ویژه‌ای مبذول شود. لیکن تا زمانی که ارزش، اهمیت و آثار تربیتی گفت‌وگو تبیین و بررسی نشده باشد، احساس نیاز و تمایل به آن به وجود نخواهد آمد. هدف اصلی مقاله‌ حاضر، تبیین کارکردهای تربیتی گفت‌وگو در ابعاد فردی و اجتماعی است و در این زمینه از آیات و روایات مرتبط نیز استفاده شده است. بدین‌منظور، با مطالعه‌ متون مرتبط، ضمن مفهوم‌شناسی واژه‌ «گفت‌وگو» و ارتباط آن با سایر مفاهیم مشابه، آداب و شرایط گفت‌وگوی مطلوب تشریح شده و در نهایت، آثار گفت‌وگو در بعد فردی و اجتماعی بررسی گردیده است. در بعد فردی، آثاری همچون گسترش شناخت و معرفت، پرورش تفکر نقاد، خودآگاهی، و تقویت اعتماد به نفس، و در بعد اجتماعی سعه‌ ‌صدر، همدلی و هم‌اندیشی، و حصول وحدت و تفاهم (از طریق گفت‌وگوی بین نسلی، گفت‌وگوی تمدن‌ها و گفت‌وگوی ادیان) تبیین گردیده است.