وجود رابط در اندیشه صدرالمتالهین

«وجود رابط یا رابطی» دارای دو اصطلاح منطقی و فلسفی است. این اصطلاح ابتدا در منطق و در رابطه بین قضایا مطرح گردیده است. در منطق، وجود رابطی وجودی فی‌غیره دارد و در مقابل وجود فی‌نفسه است. در اصطلاح فلسفی، وجود رابطی، وجودی لغیره دارد و در مقابل وجود مستقل و لنفسه قرار می‌گیرد. از نظر صدرالمتالهین، وجود رابطی در کلام فیلسوفان، دو اصطلاح دارد: یکی معنای حرفی که به عنوان رابط قضایا از آن یاد می‌شود، و دیگری وجود لغیره. صدرالمتالهین ضمن جعل اصطلاحی جدید برای وجود رابط و اثبات وجود رابط معلول، آن را فاقد حیثیت مستقل از علت خود می‌داند. در دیدگاه وی، معلول قابل اشاره نیست و هیچ حکمی بدون تسامح بر آن حمل نمی‌شود. وی از وجود رابط معلول، وحدت شخصی وجود را نتیجه می‌گیرد. این مقاله به روش توصیفی در پی ارائه و بررسی استدلال صدرالمتالهین بر اثبات وجود رابط است. باید گفت: اگرچه وجود رابط معلول مدنظر وی قابل اثبات است، اما مستلزم وحدت شخصی وجود نیست.