بررسی تطبیقی همبستگی‌ ملی در اندیشه معروف الرصافی و محمدحسین شهریار

وطن‌دوستی و همبستگی ملی از مضمون‌های شعری است که شاعران تحت تاثیر شرایط سیاسی ـ اجتماعی برای ایجاد وحدت و آزادی جامعه و ملت‌ها از بند استعمار و بیگانگان بدان پرداخته‌اند. رصافی و شهریار، شاعران معاصر عراقی و ایرانی هستند که این مضامین در اشعارشان به وضوح دیده می‌شود. مقاله حاضر با واکاوی اشعار این دو شاعر سعی دارد تا به بررسی مفهوم وطن‌دوستی و مضامین مشترک مرتبط با مقوله همبستگی ملی بپردازد. روش تحقیق در این مقاله براساس تشابه زمینه‌های سیاسی ـ اجتماعی مشترک و بر پایه مکتب تطبیقی اروپای شرقی (مکتب سلافیه) قرار دارد. با توجه به این‌که دو شاعر در شرایط سیاسی شبیه به هم زندگی می‌کرده‌اند، وطن در اشعار آنها مفهومی جدید به خود می‌گیرد. رصافی در مضمون ملی‌گرایی دید وسیعی دارد وی وحدت وطن عربی را سر لوحه خود قرار می‌دهد. در مقابل همبستگی ملی در نظر شهریار مربوط به کشورش ایران است. وی مردم ایران، مخصوصاً آذری زبانان را در زیر پرچم یک ملت بنام ایران، به همبستگی ملی دعوت می‌کند.