بررسی اجتماعی و جمعیت‌شناختی مناسبات هویت و مهاجرت

این مقاله در نظر دارد تاثیر مهاجرت بین‌المللی را بر هویت مورد بررسی قرار دهد. ‏مهاجرت معمولاً فرصت‌ها و زمینه‌های قابل توجهی را برای ایجاد تغییر فراهم ‏می‌آورد. بدین ترتیب، پرسش کلیدی این است که آیا مهاجرت به ایجاد تغییر در ‏هویت منجر می‌شود؟ پدیده مهاجرت چه نقشی در زندگی آن دسته از مهاجرینی ایفا ‏می‌کند که الگوهای کاملاً متفاوتی از هویت را در کشورهای مبدا و مقصد مهاجرت ‏تجربه می‌کنند؟ به‌علاوه، چه عوامل دیگری در فرایند انتقال هویت پس از مهاجرت ‏نقش تعیین‌کننده‌ای دارند؟ در این مطالعه، با استفاده از الگوی پیشنهادی ‏جمعیت‌شناس برجسته معاصر، کینگیسلی دیویس، هویت جنسیتی بر پایه مشارکت ‏زنان در بازار کار مورد توجه می‌باشد. به عقیده دیویس، بخش قابل ملاحظه‌ای از ‏تغییرات در هویت و نقش‌های جنسیتی را باید در رشد فزاینده مشارکت زنان در ‏بازار کار طی دهه‌های اخیر جستجو کرد.‏روش پژوهش مورد استفاده در این مقاله، ترکیبی از بررسی اسنادی و روش ‏تجزیه و تحلیل‌های آماری و تجربی است. تجزیه و تحلیل‌های این پژوهش بر دو نکته ‏اساسی تاکید دارند: نخست آنکه، مناسبات بین مهاجرت و هویت را می‌توان تاحد ‏زیادی در چارچوب مدل نظری «فاصله فرهنگی اجتماعی» بین مبدا و مقصد مهاجرت ‏تبیین کرد. درواقع، نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که بین این فاصله فرهنگی ‏اجتماعی و شدت تاثیر مهاجرت در ایجاد تغییر در هویت رابطه‌ای معکوس وجود ‏دارد. دوم آنکه، عواملی همچون مهارت زبانی و طول اقامت در جامعه جدید، نقش ‏مثبتی در وضعیت تمامی مهاجرین (متعلق به کلیه گروه‌های قومی و نژادی) دارند؛ با ‏این همه، شدت تاثیر این دو عامل حیاتی نیز ارتباط مستقیم با فاصله فرهنگی ‏اجتماعی بین مبدا و مقصد مهاجرت در زمینه هویت دارد. درواقع، این امر نشان‌دهنده ‏نقش تعیین‌کننده این دو عامل در کاهش دادن شکاف فرهنگی اجتماعی بین مبدا و ‏مقصد مهاجرت در جریان زندگی مهاجرین و افزایش موفقیت آنان در جامعه جدید ‏می‌باشد.‏