سازوکار ایدئولوژی فارسی‌زدایی در افغانستان

در این پژوهش، تعامل دولت‌های افغانستان در یک‌صد سال گذشته با زبان فارسی به‌عنوان زبانِ فرهنگ، تمدن و تعامل مردم افغانستان بررسی شده است. این پژوهش به این پرسش پاسخ خواهد داد که حاکمان افغانستان به‌عنوان مسئولان بخشی از خاستگاه زبان فارسی، چگونه تعاملی با زبان فارسی داشته و چرا سیاست فارسی‌زدایی را برگزیده‌اند؟ این پژوهش، براساس چهارچوب نظری ایدئولوژی زبان و سیاست نظریه آلتوسر انجام شده است. از دیدگاه آلتوسر، ایدئولوژی به‌عنوان یک مجموعه زبانی و ساختاری مطرح است و به نظامی از اندیشه‌ها گفته می‌شود که مردم از طریق آن به تجربه‌های زندگی‌شان در جهان ساختار می‌بخشند. این پژوهش با روش جامعه‌شناسی معرفتی و تاریخی انجام شده است. یافته‌های پژوهش براساس داده‌های تاریخی، نشان می‌دهد پیوند سیاست حکومت‌های افغانستان با زبان فارسی در آغاز ناگزیر از پناه گزیدن در سایه زبان فارسی بوده است؛ طوری‌که پس از شکل‌گیری تفکر انحصار قدرت در افغانستان، زبان فارسی بیگانه‌پنداری شده است.

mechanism of persian language removal ideology in afghanistan

this study investigates the interaction of afghan governments over the past century with the persian language as a language of culture, civilization, and interaction among the people of afghanistan. the study aims to answer the question of how afghan rulers, as custodians of the persian language, have interacted with persians and why they have chosen the policy of persian language removal. this study is conducted based on the theoretical framework of language ideology and the theoretical politics of althusser. from althusser’s perspective, ideology is presented as a linguistic and structural set and is referred to as a system of ideas through which people shape their life experiences in the structural world. this study employs a sociological, epistemological and historical approach. the research findings, based on historical data, indicate that the link between the policies of afghan governments and the persian language was initially inevitable due to seeking refuge in the shadow of the persian language. however, after the formation of power monopolistic thinking in afghanistan, the persian language has been perceived as foreign.