تحلیل چندسطحی عوامل موثر بر ارزش‌های خانوادگی در ایران

نظام‌های ارزشی در حال تغییری که در حوزه‌ی خانواده بر آن‌ها تاکید شده و تحت عنوان ارزش‌های خانوادگی مدرن نام برده می‌شوند، در کنار ارزش‌های خانوادگی سنتی قرارگرفته و جوامع را با تردید در عقاید و ارزش‌های تشکیل‌دهنده‌ی هویت فرهنگی جامعه مواجه می‌سازند. به دلیل اهمیت این مسئله، موضوع مقاله‌ی حاضر بررسی عوامل موثر بر ارزش‌های خانوادگی در ایران است، این بررسی به شیوه چندسطحی با تمرکز بر تحلیل ثانویه‌ی داده‌های پیمایش وضعیت اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی جامعه‌ی ایران و همچنین نتایج حاصل از سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1395 و با بررسی عوامل موثر بر ارزش‌های خانوادگی در دو سطح خرد و کلان انجام گرفته است. واحد مطالعه در سطح خرد فرد بوده و در سطح کلان استان به‌عنوان واحد مطالعه انتخاب شده است. بر اساس نتایج مطالعه، بین متغیرهای اعتماد اجتماعی، استقلال فردی، مصرف رسانه و پایگاه اقتصادی اجتماعی با ارزش‌های خانوادگی مدرن، رابطه‌ مثبت و معنی‌دار بوده و رابطه‌ی بین دین‌داری با ارزش‌های خانوادگی مدرن نیز منفی و معنی‌دار بوده است. نتایج تحلیل چندسطحی نیز نشان داد که تفاوت معنی‌داری در ارزش‌های خانوادگی مدرن بین استان‌های کشور وجود دارد. به این معنا که تفاوت میانگین بین استان‌های کشور ناشی از تصادف نبوده و تابعی از متغیر سطح کلان، یعنی میزان توسعه‌یافتگی است.

A multilevel Analysis of the Factors Related to Family Values in Iran

This paper uses a metaanalysis to comparatively evaluate the factors related to childbearing in Iran studies. The analysis is based on 26 studies, which 16 are about fertility desires and 10 are about childbearing attitudes. The results suggest that several factors have negative effect on fertility desires named: education, marriage age, and number of children, socialeconomic participation, and individualism, attitude to employment, foreign media and internet. As well as, age, rural living, income, religiosity, social protection, number of siblings, and life quality have positive effect on fertility desires, which among them individualism (0/296) and number of children (0/224) have the most effect sizes. The results also suggest that income and age difference between spouses have positive effect on childbearing attitude and cultural investment, education, socialeconomic status, age, and virtual networks have negative effect on childbearing attitudes, which income (0/272) and age (0/258) have the most effect sizes. Therefore there are a lot of social factors which have important role in determining childbearing in Iran and social planners should pay attention to them.