سازه‌های جای‌نام‌ساز در کده‌نام‌های ترکیبی ایران و نقش آنها در ایجاد هویت فرهنگی و ملی

در میان عوامل گوناگونی که سبب تشکیل و قوام هویت یک جامعه می‌شود؛ زبان نقش ویژه‌ای را ایفا می‌کند. در این میان، جای‌نام‌ها یا همان نام مکان‌های جغرافیایی نقش مهمی دارند. در این نام‌های جغرافیایی می‌توان عناصر مشترکی را مشاهده کرد که منجر به تشابهی فرهنگی و نهایتاً اشتراک هویتی برای کاربران آنها می‌شود. بخش اعظم این عناصر مشترک در نام‌های جغرافیایی را آن واحدهای زبانی‌ای تشکیل می‌دهد که اصطلاحاً سازه‌های جای‌نام‌ساز نامیده می‌شوند. نقش این سازه‌ها به‌ویژه در کشورهایی مانند ایران که از اقوام گوناگون تشکیل شده ‌است و زبان‌های در آن رواج دارد در ایجاد هویت فرهنگی مشترک و نهایتاً هویت ملی بسیار مهم است. در این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش هستیم که مردم مناطق مختلف ایران در انتخاب جای‌نام‌ها که از نمودهای بارز هویتی در هر سرزمین هستند، چه راهکاری انتخاب کرده‌است؟ و آیا این راهکار سودمند بوده است؟ داده‌های این تحقیق نشان می‌دهد که استفاده از سازه‌های جای‌نام‌ساز مشترک و شفاف راهکاری بوده‌ که اقوام ایرانی در انتخاب نام مکان‌های جغرافیایی برگزیده‌اند. درواقع، اقوام ایرانی با استفاده از این سازه‌های جای‌نام‌ساز مشترک توانسته‌اند نوعی هویت فرهنگی مشترک را به‌وجود آوردند که سبب تقویت هویت ملی آنها نیز شده‌است.

Iranian Topoformants in Compound Oykonyms and Their Role in Creating Cultural and National Identity

Language plays a special role among the various factors that cause the formation and consolidation of identity for a society. In the meantime, toponyms or placenames have a special role. In these geographical names, there are common elements that lead to a cultural similarity and, ultimately, a common identity for their users. Most of these common elements in geographical names are those linguistic units which are called topoformants. The role of these formants, especially in countries such as Iran, which is composed of different ethnic groups and different languages are prevalent in it, is very important in creating a common cultural identity and, ultimately, national identity. In this paper, we intend to answer this question, given that different languages are common in Iran, what strategy has been chosen in choosing the geographical names, that are prominent manifestations of identity in each country, and whether this strategy has been useful. The data of this paper show that the use of common and transparent topoformants is a solution that Iranian people have chosen in naming geographical places. In fact, by using these common topoformants Iranian people have been able to create a common cultural identity, which has also strengthened their national identity.