اصول سیاستگذاری هویتی در ج.ا.ا. در سپهر گفتمانی امام خمینی(ره)

اقوام در ایران چه قبل از تشکیل دولت ملی و چه بعد از آن همواره مورد توجه روشنفکران و نخبگان و نظام‌های سیاسی حاکم بوده‌اند. اقوام تا پیش از تثبیت دولت ملی در ایران بیشتر از سوی روشنفکران و عمدتاً در جهت برساخت ناسیونالیسم ایرانی و غالباً در کتب، روزنامه‌ها و اشعار مورد توجه قرار می‌گرفتند. در دوره پهلوی اول و دوم عمدتاً این ناسیونالیسم باستان‌گرا بود که به اقوام موجودیت و معنا می‌بخشید و آن را به‌مثابه تهدیدی برای شکل‌گیری هویتی فراگیر در نظر می‌گرفت؛ اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی نوعی دگرگونی در فضای گفتمانی درخصوص هویت را شاهد هستیم. این گفتمان متفاوت در سال‌های ابتدایی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، به‌طور مشخص، خود را در سپهر گفتمانی امام خمینی(ره) نشان می‌دهد. این مقاله به بررسی مبانی و اصول سیاستگذاری هویتی در ج.ا.ا. بر پایه گفتمان امام خمینی(ره) می‌پردازد. برای این منظور از رهیافت ساختارگرایی، در قالب چارچوب نظری، بهره گرفته شده است. داده‌هایی که در این تحلیل بدان‌ها پرداخته شد شامل سخنرانی‌های امام(ره) در صحیفه امام بوده است. دال مرکزی گفتمان حاکم بر سیاستگذاری هویتی در اندیشه امام(ره)، اتحاد دینی بوده است. هم‌چنین می‌توان از مواردی نظیر برابری، برادری، نفی تفرقه، تنازع و نفی قوم‌گرایی به‌منزله‌ی دال‌های شناور یاد کرد.

Principles of identity policy in the Islamic Republic of Iran In the sphere of Imam Khomeini’s discourse

Ethnics in Iran, both before and after the formation of the nation state, have always been the focus of intellectuals, elites and ruling political systems. Before the establishment of the nation state in Iran, the ethnics were mostly considered by intellectuals, mainly in order to reconstruct Iranian nationalism, and often in books, newspapers and poems. In the first and second Pahlavi’s periods, it was mainly archaic nationalism that gave existence and meaning to the ethnics and considered them as a threat to the extended identity system. But after the victory of the Islamic Revolution, we are faced to a kind of transformation in the discourse regarding ethnic groups. This different discourse, in the early years after the victory of the Islamic Revolution, clearly shows itself in the sphere of Imam Khomeini’s discourse. This article, Basing on Imam Khomeini’s discourse, examines the principles of ethnic policy in the Islamic Republic of Iran. The structural approach was used as a theoretical framework for realizing this goal. The speeches of the Imam in the Sahifa of Imam were used as data. The master signifier of the discourse governing ethnic politics in Imam Khomeini’s thought has been unity. Issues such as equality, brotherhood, denial of division, conflict and denial of ethnocentrism can also be mentioned as floating signifiers.