هویت جغرافیایی در شهنشاه‌نامه صبا، به مثابه مولفه کلان هویت ملی

عنصر اصلی احساس هویت ملی، سرزمین مشترک است. احساس تعلق به یک سرزمین همواره با ملاحظات جغرافیایی شروع می‌شود و همیشه میان دلبستگی به آن و احساسات جهانی نوعی تعارض و کشمکش وجود دارد که نقش هویت ملی را آشکارتر می‌کند. تعرض به مرزهای هویتی ایران، در پی جنگ‌های ایران و روس، در شمار مهم‌ترین حوادث تاریخ معاصر است. شهنشاه‌نامه صبا به‌عنوان اثری شاخص در این برهه حساس شکل می‌گیرد. در این پژوهش میزان توجه صبا به مرزهای ایران و حساسیت وی، نسبت به هویت جغرافیایی را با روش تحلیلی توصیفی و با رویکرد تحلیل محتوا، مورد بررسی قرار می‌دهیم. بسامد بالای واژه مرز در شهنشاه‌نامه و تاکید صبا روی شهرهای مرزی ایران همراه با تاسف وی نسبت به شکست ایرانیان در جبهه‌های مرزی یا تعصب نسبت به پیروزی‌های عباس‌میرزا نشان می‌دهد میزان بازتولید مولفه‌های هویت جغرافیای در این اثر به مراتب از سایر مولفه‌های هویت ملی بالاتر است.