بررسی نقش بخش دفاع در گذار به اقتصاد یادگیرنده در ایران

چکیدهانقلاب اسلامی ایران با سطوح مختلفی از تهدیدات متنوع مواجه بوده است، اما در چند سال اخیر تهدیدات اقتصادی مورد توجه دشمن قرار گرفته و شدت یافته است، از این‌رو پس از ابلاغ سیاست‌های کلی خودکفایی دفاعی و امنیتی در اواخر سال 1391 توسط مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا، راهبرد اقتصاد مقاومتی مطرح شده توسط معظم‌له به طور ویژه در دستور کار قرار گرفته است و نقش بخش دفاع در این رابطه به طور خاص مورد توجه قرار گرفته است. از طرف دیگر، مفهوم اقتصاد یادگیرنده به منظور استقرار و اشاعه اقتصاد مقاومتی در سطح کشور می‌تواند مورد توجه قرار گیرد. به عبارت دیگر، می‌توان گذار به اقتصاد یادگیرنده را زیرساختی برای اقتصاد مقاومتی تلقی کرد. گذار به اقتصاد یادگیرنده در کشورهای در حال توسعه به این معنا است که این نظام‌های اقتصادی در مواجهه با ترکیبی از فشار تغییر شکل محیطی و تضادهای فزاینده ناشی از این تغییرات سریع، چگونه می‌توانند تغییرات کیفی مورد نیاز را در خود اعمال نمایند. در این مقاله گذار به اقتصاد یادگیرنده در ایران با رویکرد سیاست علم و فناوری و با تمرکز بر نقش بخش دفاع مورد بررسی قرار گرفته است. رویکرد پژوهش، استقرایی و نحوه انجام آن، کیفی بوده و بر اساس تیوری داده‌بنیاد، مضامین و ابعاد قابل توجه استخراج شده‌اند، سپس موارد قابل توجه در بخش دفاع در ارتباط با مضامین یازده‌گانه مورد بررسی و کنکاش قرار گرفته و توصیه‌های سیاستی مرتبط ارایه شده‌اند.