فساد مالیاتی، رفاه عمومی و ثبات سیاسی: مطالعه موردی منطقه خاورمیانه عربی

در ادبیات رایج در حوزه مطالعه فساد مالیاتی، شکل رایج فساد به صورت پنهان کاری مودیان از پرداخت مالیات و یا گریختن از پرداخت مالیات از طریق زد و بند با مقامات مسئول مالیاتی است. با این حال شکل مخرب ‏تری از فساد مالیاتی وجود دارد که از نوع فساد قانونی مالیاتی است. در این شکل از فساد مالیاتی گریختن از مالیات به صورتی نامشروع اما از طریق اعمال نفوذ در تصویب قوانین و اعمال معافیت‏ های مالیاتی نابرابرانه میان اقلیتی از صاحبان قدرت و ثروت در مقابل دیگر شهروندان می باشد. ظاهرا این نوع فساد قانونی اما باطن آن کاملاً ضد روح و فلسفه قانون است. در کشورهای خاورمیانه مسئله مالیات به سبب رانتیر بودن ماهیت اغلب کشورهای منطقه وضعیتی پیچیده یافته است؛ در حالی که در رویکرد کنونی حکمرانی در همه نقاط جهان، مالیات به عنوان منبع اصلی تامین هزینه‏ های رفاهی شهروندان در حوزه های خاص (سوادآموزی، بهداشت عمومی، حمایت از آسیب‏ پذیران و تامین زیرساختی) در نظر گرفته شده است. درآمد سرشار نفتی در منطقه تلقی دیگری نسبت به مالیات و هزینه‏ های رفاهی و در نتیجه فساد مالیاتی ایجاد کرده است. کوشش کشورهای منطقه برای عبور از اقتصاد نفتی و رانتیریسم با الزاماتی در زمینه تعیین و اخذ مالیات، مقابله با فساد مالیاتی و تامین رفاه عمومی مواجه است که عدم مدیریت مطلوب آن احتمال بروز بی‏ ثباتی سیاسی در این کشورها را بیشینه خواهد کرد.

tax cruption, public welfare and political stability:a case study the arab middle este region

in the common literature in the field of tax corruption study, the most common form of corruption is in the form of taxpayers hiding from paying taxes or avoiding paying taxes through fighting with tax officials. however, there is a more destructive form of tax corruption, which is legal tax corruption. in this form of tax corruption, evading taxes in an illegitimate way, but through exerting influence on the approval of laws and applying tax exemptions, is iran’s war between a minority of people with power and wealth in front of the rest of the citizens. apparently, this type of legal corruption, but inside it is completely against the spirit and philosophy of the law. in the middle east countries, the tax issue has become a complicated situation due to the rentier nature of most of the countries in the region. while in the current approach to governance in all parts of the world, taxes are considered as the main source of providing welfare expenses for citizens in certain areas (education, public health, support for the vulnerable, and providing infrastructure), the rich oil income in the region is considered the other has created taxes and welfare expenses and as a result tax corruption. the efforts of the countries of the region to overcome the oil economy and rentierism are faced with requirements in the field of determining and collecting taxes, dealing with tax corruption and providing public welfare, which lack of proper management the possibility of political instability in this will maximize countries