ایجاد منطقه مشترک ؛ راه حلی برای برون رفت از بن بست رژیم حقوقی دریای خزر

مقاله حاضر ضمن بررسی مواضع حقوقی کشورهای همجوار دریای خزر ، راه حل برون رفت از بن بست فعلی را ایجاد مناطق مشترک ، بین ایران و آذربایجان ، ایران و ترکمنستان و آذربایجان یا بین این سه کشور به پیشنهاد می گذارد . در نیم قرن اخیر ،‌ کشورهای مختلف برای غلبه بر اختلافات ارضی و استفاده بهینه از منابع زیرزمینی و معدنی به توسعه رژیم حقوقی مناطق مشترک متوسل شده اند . نظر به اعمال قابل توجه این نظریه توسط کشورهای مختلف در اقصی نقاط جهان این پدیده تبدیل به یکی از سازوکارهای حقوی حل و فصل اختلافات ارضی مورد توجه دولتها قرار گرفته است . وبا گذشت زمان قواعد حقوقی آن نیز متکامل می گردد . با ایجاد چنین مناطقی اولا شعاع این مناطق را با چانه زنی دریا بین ایران ، آذربایجان و ترکمنستان جامه عمل بپوشاند و نتیجتا سهم ایران از دریا افزایش پیدا خواهد کرد و ثانیا دغدغه ایران از تهی شدن منابع هیدورکربنی دریای خزر آسوده خواهد شد ؛ زیرا منابع یا از مناطق انحصاری کشورها استخراج خواهند شد و یا در صورت استخراج از مناطق مشترک،‌عایدات آن با جیب ایران نیز خواهد رفت ثالثا پتانسیل اختلافات آینده نیز به حداقل خواهد رسید .