دولت‏‏ های آسیای مرکزی از همکاری منطقه ‏‏ای تا وابستگی به قدرت ‏‏های بزرگ

آسیای مرکزی به‏ رغم برخورداری از ویژگی ‏‏های منطقه ‏بودگی و نیز وجود پیش‏را ن‏ها و محرک ‏های فراوان برای نیل به همگرایی درون ‏منطقه‏ ای تا به امروز از مزیت ‏های منطقه ‏گرایی بی ‏بهره مانده است. دولت‏ های آسیای مرکزی پیوستن به ترتیبات و نهادهای منطقه‏ ای سلسله‏ مراتبی به رهبری قدرت ‏های بزرگ را به تلاش برای ایجاد نهادهای درون ‏منطقه ‏ای و  نیل به منطقه ‏گراییترجیح داده ‏اند. هدف کلی مقاله حاضر، مطالعه عوامل بیرونی موثر بر فقدان منطقه‏ گرایی در آسیای مرکزی و نسبت آن با رشد همگرایی وابسته در این منطقه (از طریق مشارکت دولت ‏های آسیای مرکزی در ترتیبات و نهادهای منطقه ‏ای سلسله‏ مراتبی به رهبری قدرت ‏های بزرگ) است. هدف مذکور در این پرسش خلاصه شده است که «پیش ‏شرط اساسی ظهور منطقه‏ گرایی در آسیای مرکزی چیست؟» پاسخ اولیه این است که «تاسیس نهادهای درون‏ منطقه ‏ای رسمی با حضور همه یا اکثر کشورهای آسیای مرکزی به‏ گونه‏ای که وفاداری و تعهد دولت‏ های عضو نسبت به اهداف و منافع نهادهای درون ‏منطقه‏ ای و اعضای آنها بیش از وفاداری و تعهد آنها به دیگر دولت ‏ها و نهادهای منطقه ‏ای و فرامنطقه ‏ای باشد، اصلی‏ ترین پیش‏ شرط ظهور منطقه‏ گرایی در آسیای مرکزی است». مقاله حاضر از نوع کیفی (توصیفیتحلیلی) بوده و به شیوه مورد پژوهشی انجام شده است. یافته ‏های مقاله ضمن تایید فرضیه با این نتیجه همراه بوده ‏اند که تداوم وابستگی دولت ‏های آسیای مرکزی به ترتیبات و نهادهای منطقه‏ ای وسیع‏ تر و سلسله‏ مراتبی به رهبری قدرت‏ های خارجی می ‏تواند به ‏تدریج ویژگی منطقه ‏بودگی را از آسیای مرکزی سلب نماید و آن ‏را به یک زیرمنطقه تبدیل نماید.