تشابه یا تشکیک مفهوم وجود: مقایسه نظریات ارسطو و ابن‌سینا در مسیله معنای وجود

در این مقاله نظریات ارسطو و ابن‌سینا در باب معنای وجود مورد بررسی قرار گرفته است. از نظر ارسطو موجود دارای معانی متفاوتی است، اما نه به طریق اشتراک لفظی. ارسطو بین اشتراک لفظی و اشتراک معنوی موجود، نظریه سومی را ارایه می‌کند که خود، آن را رابطه «نسبت به» می‌نامد ابن‌سینا، در مقابل، موجود را به نحو مشترک معنوی می‌داند؛ با این حال معتقد است موجودات در یک رابطه تشکیکی دارای شدت و ضعف و اولویت و عدم اولویت هستند، به طوری که مثلاً جواهر نسبت به اعراض در موجود بودن اولویت دارند.بحث معنای وجود در مباحث وجودشناختی و مخصوصاً نظریه علیت هر یک از این دو فیلسوف قابل پی‌جویی است. ارسطو وجود را به عنوان یک عنصر متافیزیکی متمایز در نظر نمی‌گیرد بلکه برای او، وجود بلافاصله در مقولات تقسیم می‌شود؛ اما برای ابن‌سینا، وجود واقعیتی متمایز از ماهیت است که در همه موجودات به عنوان یک عنصر فلسفی وجود دارد. به همین ترتیب، ارسطو علیت خدا را از نوع علیت غایی می‌داند به طوری که هر موجودی در مسیری مستقل به سمت محرک اولی در حرکت است، در حالی که ابن‌سینا خداوند را علت فاعلی ایجادی می‌داند که به همه موجودات یک عنصر مشترک یعنی وجود را افاضه می‌کند.