منطق قضایای خارجیه
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
فلاحی اسدالله
|
|
منبع
|
حكمت سينوي - 1402 - دوره : 27 - شماره : 69 - صفحه:5 -35
|
|
چکیده
|
برای تفسیر و تحلیل قضایای حقیقیه و خارجیه، دو روش کلی وجود دارد: نخست تحلیل آنها درون یک منطق واحد، دوم اختصاص منطقهای جداگانه به آنها. تاکنون بیشتر تفسیرها و تحلیلهای قضایای خارجیه و حقیقیه به روش نخست، و درون منطق قدیم یا شاخهای از منطق جدید صورت گرفته و بهندرت از روش دوم برای این منظور بهرهبرداری شده است. در این مقاله، میخواهم روش دوم را به کار ببرم و نشان دهم که هرچند منطق مناسب برای قضایای حقیقیه، منطق کلاسیک محمولها است، منطق مناسب برای قضایای خارجیه، منطق آزاد محمولها است. نشان میدهم که منطق آزاد محمولها، که منطقی ناکلاسیک و غیراستاندارد است، قواعد معرفی و حذف سورها را به وجود خارجی اشیا مقید میسازد؛ ازاینرو، مناسبترین منطق برای قضایای خارجیه است، برخلاف منطق کلاسیک محمولها که تقیدی به وجود خارجی اشیا ندارد و ازاینرو، برای قضایای حقیقیه مناسبتر است. همچنین، نشان میدهم که با افزودن منطق موجهات و منطق زمان به منطقهای کلاسیک و آزاد محمولها، تمایز اصول و قواعد قضایای حقیقیه و خارجیه بیشتر میشود و درنتیجه، منطقهایشان متمایزتر میشوند. بهطورویژه، نشان میدهم که فرمولهای بارکن، بوریدان و عکس بارکن برای قضایای حقیقیه صادقاند و در منطق موجهات و منطق زمان کلاسیک اثبات میشوند؛ درحالیکه برای قضایای خارجیه کاذباند و در منطق موجهات آزاد و منطق زمان آزاد اثباتناپذیرند.
|
|
کلیدواژه
|
قضیه حقیقیه، قضیه خارجیه، فرمول بارکن، فرمول بوریدان، منطق آزاد، منطق محمولها
|
|
آدرس
|
موسسۀ پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران, گروه منطق, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
falahiy@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|