بررسی پاسخ‌های مفسران شیعه به شبهه ناسازگاری آیۀ 96 اعراف با برخورداری غیرمومنان از نعمت‌ها

براساس آیۀ 96 سورۀ اعراف می‌توان رابطه‌ای معنادار میان ایمان و تقوا و برخورداری از برکت‌های آسمانی و زمینی برقرار دانست؛ اما وجود جوامعی از افراد مومن و باتقوا ولی محروم و افراد غیرمومن اما متنعم، با ظاهر آیه ناسازگار بوده و شبهه ایجاد کرده است. از بررسی تفسیرهای شیعی شش پاسخ به این شبهه قابل برداشت است که به دو بخش ایجابی و سلبی تقسیم می‌شوند. پاسخ‌های ایجابی مواردی مانند اختصاص آیه به زمان و مورد خاص، استدراجی بودن برخورداری غیرمومنان و تامل در معنای ایمان و تقوا و پاسخ‌های سلبی مواردی مانند انکار برخورداری غیرمومنان از برکات آسمانی و زمینی، انکار برخورداری غیرمومنان از برکات معنوی و انکار برخورداری کامل غیرمومنان از برکات را شامل می ‌شود. هریک از این پاسخ‌ها به نوبۀ خود ارزشمند است و بخشی از شبهه را پاسخ می ‌دهد؛ اما برای حل کامل و همه‌ جانبۀ شبهه پاسخی جامع‌تر لازم است. ازاین‌رو با لحاظ کردن بخش‌هایی از پاسخ‌های یادشده و تامل در معنا و مصادیق برکات کوشیده شده پاسخی جدید ارائه شود. در این پاسخ، مراتب متعدد مقامات معنوی و معارف الهی از جمله برکات آسمانی معرفی شده و برای تقوا نیز معنایی گسترده و دارای مراتب مختلف در نظر گرفته شده است؛ چنان که همۀ گناهان اعم از گناهان ذکرشده در متون دینی و غیر آن را دربر بگیرد. براین‌ اساس، اگرچه غیرمومنان از برخی مراتب برکت‌های آسمانی محروم می‌شوند، از برخی مراتب برکت‌های زمینی بهره‌مندند و مومنان نیز اگرچه از برخی مراتب برکات زمینی محروم‌ اند، از برکات آسمانی بهره‌ها می‌برند. پژوهش حاضر با روش توصیفی_ انتقادی سامان یافته است.

examining shia commentators’ responses to incompatibility of a’raf surah, verse 96 with the subject: non-believers enjoying more blessings

based on verse 96 of a’raf surah, a meaningful relationship can be established between faith and piety and enjoying heavenly and earthly blessings.  but societies with deprived believers and rich infidels raises the doubt of inconsistency with the verse. according to shia interpretations, there are six possible answers to this doubt, which can be divided into two positive and negative parts. positive answers are allocating the verse to a specific time and case, lead infidels gradually to prediction, and reflecting on the meaning of faith and piety. negative answers also include denial of infidels’ enjoyment of heavenly and earthly blessings, denial of infidels’ enjoyment of spiritual blessings, and denial of full enjoyment of blessings by infidels. each of these answers is valuable in turn and covers some parts of the doubt, but we need a more comprehensive answer to solve the doubt completely and comprehensively. therefore, we have tried to provide a new answer considering parts of these answers and reflecting on the meaning and examples of blessings.  in this answer, various spiritual degrees, including heavenly blessings, have been introduced, and piety has a broad meaning with different degrees, which includes all sins, both within religious texts and others. in this case, infidels are deprived of some levels of heavenly blessings, while they benefit from some levels of earthly blessings, and believers, although they are deprived of some levels of earthly blessings, but they benefit from heavenly blessings. therefore, the aforementioned doubt is resolved. this research is organized by descriptive and critical method.