بررسی تحلیلی مفهوم و مصداق برگزیدگان معنوی تاریخ بشر از منظر قرآن کریم

در قرآن کریم، دلیل آمدن انسان به این جهان دستیابی به عالی ‌ترین شکل عملکرد ذکر شده است: «الَّذِی خَلَقَ الْمَوْتَ وَ الْحَیاةَ لِیَبْلُوَکُمْ اَیُّکُمْ اَحْسَنُ عَمَلاً» (ملک/ 2). به طور قطع از ابتدای خلقت انسان تاکنون، برگزیدگانی آمده‌ اند که این هدف را به فعلیت رسانیده باشند. از این افراد در آیات قرآن با عنوان نبیّین، صدّیقین، شهدا و صالحین یاد شده است. پژوهش حاضر در پی آن است که با به‌ کارگیری روش توصیفی _ تحلیلی روشن سازد که قرآن کریم در مجموعۀ آیات خود، دقیقاً چه معنایی برای این چهار گروه تبیین کرده است؟ برای این منظور پس از اثبات اینکه ایشان برترین و کامل ترین انسان ‌ها هستند، ابتدا مفهوم هریک به شیوۀ تفسیر موضوعی در آیات روشن شده، سپس برای رفع تداخل مفهومی برخی با یکدیگر و روشن ساختن وجه تمایز هرکدام، با نگاه به سیر تاریخ بشر از ابتدا تاکنون و توجه به مویدات روایی، به شکل دقیق، مصداق هریک از ایشان آشکار خواهد شد. نتیجۀ پژوهش نشان می‌ دهد که نبیّین، صدّیقین و شهدا هریک مصادیق بارز و مشخصی در طول تاریخ داشته‌ اند و مصادیق حقیقی صالحین در عصر غیبت تا زمان ظهور منجی موعود(ع) خواهند بود.

analytical study of human history spiritual leaders concept and example; holy qur’an perspective

in the holy qur’an, the reason for man’s coming to this world is to achieve the highest performance form: who hath created life and death that he may try you which of you is best in conduct (67:2). undoubtedly, from the beginning of human creation, there have been eminent people who have actualized this goal. the qur’an mentions these people as prophets, righteous people, martyrs and notables. this article aims to clarify with a descriptive-analytical method what exactly the holy qur’an has explained in the verses for these four groups. for this purpose, after proving that they are the best and most perfect human beings, first the concept of each is clarified in thematic interpretation, and then to eliminate the conceptual interference and to clarify the distinction, with looking at the human history from the beginning until now and paying attention to the narrative evidence, the example of each of them will be clearly explained. the results of this research show that the prophets, righteous people, and martyrs each had clear and distinct examples throughout history, and the true examples of the righteous will be in the age of occultation until the time of the appearance of the promised savior (a.s.).