تاثیر بافت متنی و فرامتنی در معنای واژۀ تکامَد «حُسوم» در قرآن

یکی از واژگان تکامد قرآن کریم در آیۀ هفت سورۀ حاقّه، واژۀ «حسوم» است، که در بیان معنای دقیق این واژه در منابع دانش لغت و تفاسیر اختلاف نظر است. به نظر می‌رسد می‌توان با تکیه بر معنای اصلی لغت و نقش عناصر زبانی در تشخیص معنا و موقعیت تولید متن به معنایی دقیق رسید. پژوهش حاضر با روش توصیفی _ تحلیلی و با تکیه بر بافت متنی و فرامتنی به بررسی دیدگاه‌ها و تبیین معنای «حُسوم» می‌پردازد. نتایج حاصل از بررسی‌ها نشان می ‌دهد مفسران بیش از آنکه به معنای واژه توجه نموده باشند از ترکیب اعدادی موجود در آیه و آیات هم‌موضوع تاثیر گرفته و بر این اساس معنا نموده‌اند؛ اما باید این مهم را توجه داشت که هر چند واژگان در جمله در کنار بافت پیرامونی هویت نهایی خود را می‌یابند؛ هرگز این هویت نهایی نمی‌ تواند بدون در نظر گرفتن هستۀ اصلی معنای واژه باشد. با تحلیل خاستگاه اختلاف نظر میان اهل لغت و تفسیر می‌توان «ریشه‌کن کردن» را بهترین تفسیر برای «حسوم» انتخاب کرد.

The Effect of Textual and Hypertextual Context on the Hapax Legomenon Meaning Ḥasūm in the Qur’an

One of the hapax legomenon words is &Ḥasūm& in the Holy Qur’an, AlHaqqa Surah, seventh verse. There is disagreement about its exact meaning in the sources of lexical knowledge and interpretations. It seems that a precise meaning can be achieved by relying on the first meaning of the word, the role of linguistic elements in discovering the meaning and the context of text production. The present study uses descriptiveanalytical method and relying on textual and hypertextual context to examine the views and explain the meaning of &Ḥasūm&. The results of the studies show that the commentators, more than paying attention to the meaning of the word, have been affected by the combination of numbers in the verse and the similar verses and they have interpreted the word accordingly; however, It should be noted that although the words in the sentence find their final identity alongside the surrounding context; But this ultimate identity can never be without considering the core of the word meaning. By analyzing the differences origins between lexicographers and commentators, &eradication& can be chosen as the best interpretation for &Ḥasūm&.