ژئوشیمی و سنگ شناسی افیولیت های سبزوار و ارتباط آن با کانی زائی اقتصادی کرومیت

مجموعه کانسارهای کرومیتی سبزوار جزئی از افیولیت های خراسان در 175 کیلومتری شمال غرب سبزوار می باشند که مختصات آنها عبارت است از: طول جغرافیائی 20 ثانیه و 50 دقیقه و 56 درجه و عرض جغرافیائی 30 ثانیه و 35 دقیقه و 36 درجه. مجموعه سنگ های تشکیل دهنده این افیولیت ها شامل پریدوتیت ها ( هارزبرژیت، دونیت و لرزولیت)، سرپانتینیت، پیروکسنیت، گابروها و نیز بازه وسیعی از ترکیبات بین بازالت ها و آندزیت بازالت ها تا ریوداسیت - داسیت، ریولیت و بازانیت ها است. در این تحقیق، سنگها مزبور بر اساس ویژگی های ژئوشیمیایی خود به تفکیک تقسیم بندی شده، جایگاه تکتونیکی آنها مشخص شد. با توجه به این مطالعات معین شد که سنگ های متوسط تا بازیک این مجموعه دارای خواصی مشابه به جزایر قوسی بوده و واحدهای آنها از نظر ژنتیکی بشدت به هم مرتبط هستند؛ به عبارت دیگر از یک مذاب واحد تفریق حاصل نموده اند. این در حالی است که سنگ های افیولیتی کاملا خواص پشته های میان اقیانوسی افیولیت های نئوتتیس را نشان می دهند. بنابر ترکیب شیمیائی و ویژگی های این مجموعه می توان نتیجه گرفت که این افیولیت ها در طول زمان بر اثر ایجاد شکافی باریک ولی عمیق در پوسته اقیانوس تتیس و سپس با تغییر رژیم کششی به فشارشی در تکتونیک ایران زمین به صورت مجموعه ای صفحه مانند در پوسته قاره ای قبلی جایگزین شده است و در حال حاضر به شکل کالرد ملانژ دیده می شوند.