بررسی ویژگی‌های روانسنجی نسخه فارسی پرسشنامه کیفیت زندگی نوجوانان ناشنوا و سخت‌شنوا

مقدمه: ارزیابی کیفیت زندگی نوجوانان ناشنوا و سخت‌شنوا برای بررسی نیازهای آن‌ها و ارزشیابی برنامه‌های آموزشی و توانبخشی مفید است. این پژوهش با هدف بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه فارسی پرسشنامه کیفیت زندگی نوجوانان ناشنوا و سخت‌شنوا انجام شد.روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع روان‌سنجی بود. جامعه‌آماری را متخصصان روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی و نوجوانان ناشنوا و سخت‌شنوای یازده تا نوزده ساله در سال 1398 تشکیل داده‌اند. نمونه پژوهش شامل هفت متخصص و صد و بیست شرکت‌کننده می‌باشد که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس از استان اصفهان انتخاب شدند. فرآیند ترجمه و ترجمه معکوس برای تهیه نسخه فارسی پرسشنامه کیفیت زندگی نوجوانان ناشنوا و سخت‌شنوا انجام شد. برای تعیین روایی صوری و محتوایی از نظر هفت متخصص استفاده شد. شاخص روایی محتوایی به دو روش لاواشه و روش والتز و باسل به‌دست آمد و روایی سازه به روش تحلیل عاملی محاسبه شد. پایایی پرسشنامه با استفاده از روش آلفای کرونباخ و بازآزمایی به‌دست آمد.نتایج: پرسشنامه کیفیت زندگی نوجوانان ناشنوا و سخت‌شنوا در سه خرده‌مقیاس شامل سی و دو سوال ده گزینه‌ای ترجمه شد. شاخص روایی محتوایی کل هشتاد و پنج صدم، روایی صوری و محتوایی تایید شد. شاخص روایی محتوایی برای هر یک از خرده‌مقیاس‌های خودحمایتی، پذیرش خود، برچسب، شرم ادراک شده و مشارکت به‌ترتیب هفتاد و نه صدم، هشتاد و هشت صدم و هشتاد و پنج صدم برآورد گردید. پایایی هر یک از خرده‌مقیاس‌های پرسشنامه کیفیت زندگی نوجوانان ناشنوا و سخت‌شنوا با استفاده از روش آلفای کرونباخ به‌ترتیب هشتاد و چهار صدم، هشتاد و یک صدم و هشتاد و سه صدم و همچنین با روش بازآزمایی به‌ترتیب هفتاد و شش صدم، هفتاد و سه صدم و هفتاد و چهار صدم به‌دست آمد. بررسی روایی حاکی از آن بود که همبستگی متوسط تا بالایی میان خرده‌مقیاس‌های پرسشنامه کیفیت زندگی نوجوانان ناشنوا و سخت‌شنوا با پرسشنامه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت کیداسکرین و مقیاس افسردگی، اضطراب، استرس وجود داشت. (0/05>p)بحث و نتیجه‌گیری: پرسشنامه کیفیت زندگی نوجوانان ناشنوا و سخت‌شنوا، ابزاری روا و پایا است. بنابراین، قابلیت استفاده در کشور ایران را دارد و می‌توان از آن برای ارزیابی کیفیت زندگی نوجوانان ناشنوا و سخت‌شنوا استفاده کرد.

Investigate the Psychometric Properties of the Persian Version of the Youth Quality of Life Instrument-Deaf and Hard of Hearing(YQOL-DHH)

Introduction: The youth quality of life instrumentdeaf and hard of hearing(YQOLDHH) is a useful way to investigate their needs and evaluate educational and rehabilitation programs. This study aimed to investigate the psychometric properties of the Persian version of the youth quality of life instrumentdeaf and hard of hearing(YQOLDHH).Methods: The was a psychometric typed descriptive study. Translation and translationback were used to prepare the Persian version of the youth quality of life instrumentdeaf and hard of hearing(YQOLDHH). The statistical population of the present research was experts in two fields of psychology and education of exceptional children, and eleven to nineteen years old deaf or hard of hearing adolescents in 2019. The sample includes seven experts and one hundred twenty deaf and hard of hearing adolescents who were selected by convenient sampling method in Isfahan. The viewpoints of seven experts were gathered to assess the questionnaire rsquo;s face and content validity. The Content validity index was calculated by the Lawshe(1975) and Waltz and Bausell(1981) methods. The construct validity was analyzed using factor analysis. The reliability of the questionnaire was calculated using Cronbach rsquo;s alpha and testretest.Results: The youth quality of life instrumentdeaf and hard of hearing(YQOLDHH) was translated into three subscales and thirtytwo items with a set of ten answer choices for each question. The face validity and content validity (CVI=0.81) were confirmed satisfactory. The content validity index was 0.79, 0.88, and 0.85 for subscales of selfacceptance/advocacy, perceived stigma, and participation. The reliability for the subscales of the youth quality of life instrumentdeaf and hard of hearing(YQOLDHH) using Cronbach rsquo;s alpha was 0.84, 0.81, and 0.83, respectively. Also, reliability using the testretest method was 0.76, 0.73, and 0.74. There was a moderate to a strong correlation between subscales of the youth quality of life instrumentdeaf and hard of hearing(YQOLDHH) with the KIDSCREEN instruments assess children rsquo;s and adolescents rsquo; subjective health and wellbeing and Depression anxiety stress scales.(P< 0.05)Conclusions: The result of this study showed that The youth quality of life instrumentdeaf and hard of hearing(YQOLDHH) could be a valid and reliable tool. Therefore, has capable to be used in Iran and can be used for assessing the quality of life of deaf or hard of hearing adolescents.