شناسایی و مقایسه مولفه‌های شناختی، هیجانی و رفتاری ادراک نوجوانان دختر از تعارض‌های خانوادگی بر اساس سبک‌های دلبستگی اضطرابی و اجتنابی

مقدمه: با توجه به اهمیت تجربه‌های دلبستگی در روابط بین فردی و با در نظر گرفتن تعارض به‌عنوان بخشی از هر رابطه، پژوهش حاضر در قالب پژوهشی کیفی از نوع تماتیک با هدف شناسایی مولفه‌های شناختی، هیجانی و رفتاری نوجوانان دختر در مواجهه با تعارض‌های خانوادگی بر اساس دو سبک دلبستگی نا ایمن اضطرابی و اجتنابی انجام شد. روش: جامعه پژوهش، نوجوانان دختر پانزده تا هجده ساله منطقه دو شهر تهران بودند.برای انتخاب نمونه یکی از مدارس آن منطقه به‌صورت نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شد. با مراجعه به یکی از مدارس، پرسشنامه سبک دلبستگی بزرگسال و پرسشنامه تجربه روابط نزدیک فرم کوتاه توسط دانش‌آموزان تکمیل شد و افراد با نمره اضطراب بالا و اجتناب پایین تر از نقطه برش در گروه اضطرابی و نمره اضطراب پایین و اجتناب بالا‌تر از نقطه برش در گروه اجتنابی قرار گرفتند. در نهایت از بین صد و شصت و سه نفر که تعداد کل دانش‌آموزان پانزده تا هجده ساله پایه دهم و یازدهم مدرسه بودند، تعداد افرادی که در هر دو پرسشنامه در بعد اضطرابی و اجتنابی برای مصاحبه به‌عنوان گروه اضطرابی و اجتنابی انتخاب شدند، به ترتیب هفت و شش نفر بودند که گروه اضطرابی و گروه اجتنابی هر کدام با پنج نفر به اشباع رسیدند. داده‌ها بر اساس روش تحلیل تماتیک کدگذاری و در سه مولفه شناخت، هیجان و رفتار مضامین اصلی و زیرمضمون‌ها استخراج شدند. نتایج: در نوجوانان اضطرابی مضامین اصلی شناختی: بازنمایی منفی از والدین و خود، اسناد تعارض به کیفیت رابطه، توجه و تمامیت خواهی در رابطه، نیاز به مراقبت؛ در بعد هیجانی، خشم، ترس، غم و دلسوزی برای مادر و در بعد رفتاری، رفتارهایی چون باج‌گیری، پرخاشگری، مداخله در محیط، رفتارهای تکانشی، تلاش برای رسیدن به هدف و محبت افراطی برای جلب محبت متقابل بودند. در گروه اجتنابی مضامین اصلی در بعد شناختی: تفکر دوقطبی، بازنمایی منفی از والدین، اهمیت خودمختاری، منطقی‌سازی و عدم درگیری هیجانی با موضوع. در بعد هیجان، اجتناب هیجانی و تجربه خشم و در بعد رفتاری، اجتناب از موقعیت و افزایش تدریجی شدت رفتار برای رسیدن به خواسته، بودند. بحث و نتیجه‌گیری: یافته‌های این پژوهش ضمن تبیین محتوای شناختی، هیجانی و رفتاری نوجوانان در سبک‌های دلبستگی، می‌تواند زمینه پژوهش‌های بعدی برای تدوین بسته‌های آموزشی والدنوجوان در هر سبک دلبستگی و اجرای مداخلات لازم با هدف اصلاح شناخت‌ها، هیجانات و رفتارهای متناسب با هر گروه را فراهم آورد.

Identifying and Comparison of Adolescent Girls' Perceiving of Family Conflicts, Cognitive, Emotional and Behavioral Themes, According to Preoccupied and Avoidant Attachment Styles

Introduction: With due attention to the importance of attachment experiences and considering conflict as an inseparable part of relationships, the current study focused on identifying the cognitive, emotional and behavioral patterns of perceiving family conflicts in adolescent girls according to their attachment styles by a qualitative research method and thematic analysis. Methods: This study group consisted of fifteen to eighteen years old girls in Tehran who were selected from a school by purposeful sampling method. Adult attachment inventory; for short AAI, and The twentyitem experiences in close relationships mdash; revised mdash; general short form; for short ECRRGSF questionnaires were used to assess the attachment style. By their scores, adolescents were assigned to two categories of avoidant and preoccupied attachment styles. Among one hundred and sixtythree adolescents who completed the questionnaires, thirteen people were selected for the interview. The sample group was saturated with five people in each preoccupied and avoidant group. Results: The main essences of avoidant adolescents' cognitions were dichotomous thinking, representing parents negatively, emphasizing independence, intellectualizing and emotional disengagement. In the emotional patterns, they showed avoidance in experiencing emotions and anger; and in the behavioral patterns, they tried to avoid conflict situations and enhanced the severity of their aggressive behaviors to reach their goal. The main essences of preoccupied adolescents' cognitions were representing parents and themselves negatively, attribution of conflict to the quality of the relationship, seeking integration in the relationship and need for being cared of. Emotionally, they experienced anger, fear, sadness, and sympathy for the mother. In the behavioral aspect, they acted impulsively and aggressively to express their anger, struggling for their goals and express excessive love to attract and maintain partner love. Conclusions: By identifying adolescents' cognitive, emotional and behavioral aspects in conflict situations, the results of this research can help in preparing parenting package and therapeutic interventions based on the attachment approach for adolescents.