نقش عوامل فردی و بافتی در پیش‌بینی تاب‌آوری کودکان و نوجوانان مراکز شبه خانواده

مقدمه: تاب‌آوری به‌عنوان یکی از سازه‌های روانشناسی مثبت، در گستره پژوهش‌های روانشناسی جایگاه ویژهای یافته است. هدف کلی پژوهش حاضر، بررسی نقش ویژگی‌های فردی و بافتی در پیش‌بینی تاب‌آوری کودکان و نوجوانان مقیم در مراکز شبه خانواده بود. روش: پژوهش حاضر مقطعیتوصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه‌آماری این پژوهش را تمامی دختران و پسران سنین نه تا هجده سال(صد و چهل نفر)، مقیم در مراکز شبه خانواده استان اصفهان در سال 1395تشکیل داده‌اند. نمونه مورد مطالعه صد نفر از کودکان و نوجوانان مراکز شبه‌خانواده بودندکه با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. به‌منظور جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس‌های تاب‌آوری کودکان و نوجوانان،پرسشنامه دلبستگی به همسالان مقیاس عزت نفس حیطه‌های خاص(فرم کوتاه)، آزمون ماتریس‌های پیش‌رونده ریون و پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آزمون همبستگی و رگرسیون تجزیه و تحلیل شدند. نتایج: نتایج نشان داد، متغیرهای دلبستگی به همسالان و عزت نفس پیش‌بینی کننده‌های مثبت تاب آوری و مدت زندگی قبلی با مادر، سن پیش‌بینی کننده‌ منفی تاب‌آوری کودکان و نوجوانان مراکز شبه خانواده بودند. متغیر‌های سن و مدت زندگی قبلی با مادر پیش‌بینی کننده‌های مثبت در آسیب پذیری و دلبستگی به همسالان، عزت نفس پیش‌بینی کننده‌های منفی آسیب‌پذیری کودکان و نوجوانان مراکز شبه‌خانواده بودند. بحث و نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش حاضر، علاوه بر کمک به غنای مباحث نظری حوزه تاب‌آوری، با شناسایی عوامل فردی و بافتی پیش‌بینی‌کننده تاب‌آوری کودکان و نوجوانان مراکز شبه خانواده می‌تواند برای مراکز و سازمان‌های حمایتیدرمانی و خدماتیپذیرای کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست یا بدسرپرست، تاثیر کاربردی قابل توجهی داشته باشد.