ارزیابی پیامد طرحهای توسعه فضایی بر وضعیت پایداری مناطق با استفاده از روش ردپای اکولوژیک، مورد پژوهی طرح مجموعه شهری قزوین

ارزیابی راهبردی محیط‌زیست در خلال تهیه‌ی برنامه‌های توسعه فضایی‌شهری‌و‌منطقه‌ای یکی از ابزارهای ممکن در تحقق وضعیت‌پایداری سکونت‌گاه‌ها به شمارمی‌رود؛ لیکن سابقه‌ی برنامه‌های منطقه‌ای تهیه‌‌شده در ایران نشان‌گر آن است که اکثر این طرح‌‌ها ملاحظات‌پایداری را در برنامه‌های خود نادیده‌گرفته‌‌اند. با این مقدمه هدف پژوهش پیش‌رو ارزیابی محیط‌زیستی طرح مجموعه‌ی‌شهری‌قزوین از طریق بررسی تغییرات احتمالی ایجاد شونده در وضعیت پایداری مجموعه در افق طرح(سال 1410) نسبت به وضع موجود، برحسب ردپای اکولوژیکی جمعیت بارگذاری شده و ظرفیت زیستی مجموعه شهری قزوین است. از این‌رو به شیوه‌ی پرسش‌نامه‌ای نسبت به تشخیص الگوهای مصرفی و میزان ردپای محیطی به روش جزء اقدام خواهد شد. سپس از طریق برآورد ظرفیت زیستی مجموعه شهری قزوین با استفاده از نرم‌افزار جی‌آی‌اس وضعیت پایداری فعلی مجموعه تخمین زده خواهد شد. در نهایت نیز نسبت به ارائه‌ی راهکارهای تسکینی اقدام خواهد شد. نتایج تحلیل‌ها حاکی از آن است که مجموعه شهری قزوین در سال افق با کسری اکولوژیک روبه‌رو است و در صورت پیاده‌سازی طرح مذکور نیز نه تنها وضعیت پایداری منطقه بهبود نیافته بلکه با اندکی تغییر تنزل پیدا خواهد کرد. راهکارهای پیشنهادی این پژوهش از یک سو کمینه کردن ردپای اکولوژیک(تغییر تقاضا) و از سوی دیگر افزایش ظرفیت زیستی مجموعه(بهبود عرضه) است.