ارزیابی مادی‌های اصفهان به‌منزله سبزراه، با رویکرد توسعه پایدار (نمونه موردی: نهر نیاصرم)

اصفهان به علت عناصر و ساختارهای ویژه طبیعی و تاریخی خود شناخته‌ شده است. یکی از این ساختارها عنصری به نام «مادی» -در گذشته نهر یا کانالی آبی انسان‌ساخت به منظور آبیاری زمین‌های کشاورزی و منشعب از زاینده‌رود- است که با تغییر کارکرد از گذشته تا به امروز نقش کلیدی داشته است. این عناصر در گذشته انتقال‌دهنده آب و امروزه محورهای عمدتاً سبز و دارای کارکرد پارک خطی محلی‌اند. مادی‌ها امروزه به علت ویژگی‌های نزدیک به سبزراه‌ها، می‌توانند در اصفهان و بهبود و ارتقای کیفی فضاهای شهری آن نقش داشته باشند. هدف اصلی این مقاله ارزیابی مادی‌های اصفهان به‌منزله سبزراه‌های درون‌شهری است. بنابراین، با توجه به شباهت کالبدی، کارکردی و فضایی میان‌مادی و سبزراه و با در نظر گرفتن توانمندی‌ها در مادی‌ها و شناخت تفاوت‌های آن دو، امکان تبدیل مادی‌ها به سبزراه‌های درون‌شهری فراهم می‌آید. به منظور دستیابی به این شناخت، نخست با استفاده از روش‌های گوناگون از جمله اسنادی و کتابخانه‌ای، جمع‌آوری پرسش‌نامه، بررسی متون تاریخی و مطالعات میدانی ادبیات مربوط به مادی‌ها مشخص و با استانداردهای استخراج‌شده سبزراه مقایسه شد. در گام بعد با تعیین معیارها و زیرمعیارهایی در ابعاد کالبدی و کارکردی، شاخص‌هایی به منظور ارزیابی ابعاد اشاره‌شده تدوین شد. پس از کمی‌سازی پارامترها و نرمالیزه‌کردن آن‌ها امکان این ارزیابی فراهم شد. یافته‌ها نشان داد که بیشترین ضعف در دو معیار اجتماع‌پذیری و امنیت و بهترین وضعیت در دو دسته معیار ایمنی و پیاده‌مداری است.