بررسی سیل‌خیزی و تعیین عوامل موثر در آن در حوضه رودخانه بالقلی‌چای با استفاده از تکنیک GIS، RS و AHP

سیلاب اصلی‌ترین بلای همه‌گیر و یکی از مسایل مهم جهانی است به طوری که با افزایش شدت و فراوانی رخدادهای سیل، نگرانی‌های جهانی در خصوص افزایش مرگ ‌و میر و ضررهای اقتصادی ناشی از سیل افزایش یافته است. در این مطالعه با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (gis)، تصاویر ماهواره‌ای، داده‌های ایستگاه باران‌سنجی و تحلیل سلسله مراتبی (ahp) روشی کارآمد برای نقشه خطر سیل‌خیزی حوضه و زیرحوضه‌های رودخانه بالقلی‌چای ارایه شده است. نقشه خطر سیل‌خیزی بر پایه تاثیرات ترکیبی عوامل فیزیکی و اقلیمی تهیه شد. 8 عامل فیزیکی شامل مساحت، شیب، جهت، زمان تمرکز، تراکم زهکشی، نسبت انشعاب، ضریب شکل و شماره منحنی و 2 عامل اقلیمی شامل متوسط بارندگی سالانه و متوسط حداکثران بارندگی روزانه استفاده شد. از gis برای تولید لایه‌های عوامل و از بازدید میدانی و تصاویر ماهواره‌ای به منظور اصلاحات مورد نیاز لایه‌های تهیه‌شده استفاده شد. سپس، از طریق توزیع پرسش‌نامه و جمع‌آوری نظرهای کارشناسی با استفاده از روش ahp، به هر یک از معیارها و زیرمعیارها وزنی اختصاص یافت. با همپوشانی لایه‌های وزن‌دار‌شده در محیط gis، نقشه خطر سیل‌خیزی تهیه شد. نتایج نشان داد که قسمت‌های جنوبی و شمال‌غرب حوضه از نظر تولید سیلاب بسیار مستعد است. همچنین، زیرحوضه سقزچی‌چای (h) در قسمت جنوبی حوضه بالقلی‌چای از نظر سیل‌خیزی در رتبه اول و زیرحوضه لاطران‌چای (a) در رتبه آخر قرار دارد.