تاثیر متغیرهای اقتصادی در آلودگی محیط‌زیست با تاکید بر شاخص توسعه مالی: کاربرد روش گشتاورهای تعمیم‌یافته

امروزه، آلودگی‌ ‌محیط‌زیست از چالش‌های اصلی جهان به شمار می‌رود. پیش از شکوفایی اخیر اقتصادی دنیا، تصور می‌شد رشد اقتصادی افزایشی در درآمدها ایجاد می‌کند و به بهبود کیفیت زندگی نیز منجر خواهد شد. رشد اقتصاد جهان با کاهش کیفیت محیط‌زیست، مقوله حفظ محیط‌زیست را در کانون توجه جهانی قرار داد. در اکثر مطالعات انجام‌گرفته، در زمینه بررسی عوامل موثر در آلودگی محیط‌زیست، این عوامل را به رشد اقتصادی کشور و مصرف انرژی محدود کرده‌اند، اما در این پژوهش با استفاده از داده سال‌های 1980- 2010 و بررسی سه گروه درآمدی مختلف از کشورها، به اثرگذاری سایر متغیرهای اقتصادی با تاکید بر شاخص توسعه مالی بر آلودگی محیط‌زیست، با استفاده از مدل‌های داده‌های تابلویی پویا و با استفاده از روش تخمین‌زن گشتاورهای تعمیم‌یافته (gmm) پرداخته می‌شود. نتایج بیانگر اثرگذاری متفاوت شاخص توسعه مالی در کشورهای با گروه درآمدی متفاوت در میزان آلودگی محیط‌زیست است، به طوری که این شاخص در کشورهای با درآمد سرانه کم اثر فزاینده، در کشورهای با درآمد سرانه متوسط بی‌معنی و در کشورهای با درآمد سرانه بالا اثر کاهنده در آلودگی محیط‌زیست دارد. همچنین، منحنی زیست‌محیطی کوزنتس (ekc) فقط در کشورهای با گروه درآمدی سرانه بالا تایید می‌شود، بنابراین، رویکرد نوین جهان را باید حرکت به سوی محیط‌زیست اقتصادی دانست. رویکردی که به لزوم تقویت و حمایت همه‌جانبه به وسیله تعامل میان‌رشته‌ای بین متخصصان محیط‌زیست، کارشناسان حوزه اقتصادی و دولت‌مردان حوزه سیاست بیش از پیش تاکید می‌کند.