>
Fa   |   Ar   |   En
   تشخیص وضعیت هیدروژیوشیمیایی و روند شوری در سفره آب ‌زیرزمینی دشت خوی به روشهای آماری و هیدروشیمیایی  
   
نویسنده جلالی لیدا ,اصغری مقدم اصغر
منبع محيط شناسي - 1392 - دوره : 39 - شماره : 2 - صفحه:113 -122
چکیده    کیفیت آب‌زیرزمینی به دلیل تغییر در شرایط مختلف از جمله شرایط آب و هوایی، مدت زمان ماندگاری آب در آبخوان، جنس سازندهای زمین‌شناسی مسیر و غیره تغییر می‌کند. یکی از روشهای متداول و مهم برای انجام بررسی‌های هیدروژیوشیمیایی، روشهای آماری چند متغیره است. این تحقیق سعی بر آن داشت تا این روش را بررسی و در مطالعه هیدروشیمیایی منابع آب ‌زیرزمینی دشت خوی استفاده کند. در این بررسی سعی شده تا با استفاده از نرم‌افزار phreeqc به ارزیابی شاخص اشباع‌شدگی کانی‌های موجود در سازندهای زمین‌شناسی دشت خوی پرداخته شود. 36 نمونه آب‌زیرزمینی از چاهها جمع‌آوری شده که نمونه‌برداری و تجزیه‌و‌تحلیل شیمیایی آنها با روشهای استاندارد صورت گرفته است. در کل سه عامل اصلی موثر بر هیدروشیمی منطقه مورد شناسایی قرار گرفت. عامل‌های اول و دوم تاثیر سازندهای زمین‌شناسی و روند تکاملی جریان آب زیرزمینی را نشان می‌دهند و عامل سوم متاثر از فعالیت‌های انسانی است که نتیجه فعالیت‌های کشاورزی است. با توجه به عامل اول، انحلال کانی‌های کربناته و تبخیری در هیدروشیمی آب زیرزمینی نقش اصلی دارند، همچنین هوازدگی کانی‌ها مقادیر یون‌های اصلی از جمله کلسیم و منیزیم را کنترل می‌کند. محاسبه شاخص اشباع کانی‌های اصلی آب‌زیرزمینی نیز تعامل آب و ‌سنگ را نشان داده و با توجه به بیشتر بودن شاخص اشباع کانی‌های دولومیت، کلسیت، انیدریت، فلوریت و ژیپس، نسبت به دیگر کانی‌ها، تاثیر سازندهای میوسن و پلیوسن با محتوای کنگلومرای قرمز، ماسه، آهک، مارن و قطعات آتشفشانی و آندزیتی ایوسن بین آنها، بر آب‌زیرزمینی مشخص می‌شود.
کلیدواژه آب زیرزمینی ,تجزیه‌و‌تحلیل فاکتوری ,دشت خوی ,شاخص اشباع ,مدل هیدروژیوشیمیایی
آدرس دانشگاه تبریز, کارشناس ارشد هیدروژیولوژی، گروه زمین شناسی دانشگاه تبریز, ایران, دانشگاه تبریز, استاد گروه زمین شناسی دانشگاه تبریز, ایران
پست الکترونیکی moghaddam@tabrizu.ac.ir
 
     
   
Authors
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved