تحلیل تجزیه انتشار دی‌اکسیدکربن ناشی از مصرف انرژی در ایران

انتشار دی‌اکسیدکربن ناشی از مصرف انرژی، به عنوان یکی از معضلات اساسی مطرح است. در راستای کنترل و کاهش انتشار آن، شناسایی عوامل اثرگذار نقش کلیدی دارد. در این میان، تحلیل تجزیه شاخص (ida) به‌عنوان یکی از روشهای شناخت عوامل اثرگذار بر انتشار دی‌اکسیدکربن ناشی از مصرف انرژی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مطالعه با استفاده از روش تحلیل تجزیه شاخص و استفاده از روش میانگین لگاریتم شاخص دیویژیا (lmdi)، تغییرات انتشار دی‌اکسیدکربن در سطح کلان اقتصاد و در سطح بخش‌های اقتصادی به عوامل اثرگذار برای دوره 1346-1385 در قالب هشت دوره پنج ساله و دو دوره سه ساله برای 1383-1387 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج مطالعه نشان می‌دهد در سطح کلان اقتصاد، تغییرات سرانه تولید ناخالص داخلی، جمعیت و شدت انرژی اثر مثبت بر انتشار دی‌اکسیدکربن داشته‌اند و تغییرات شدت کربن سوخت‌های فسیلی در بیشتر دوره‌ها نقش موثری در کاهش انتشار دی‌اکسیدکربن داشته است. نتایج تحلیل تجزیه شاخص در بخش صنعت نیز نشان می‌دهد سهم سوخت‌های فسیلی در انرژی مصرفی و تولید این بخش از کل تولید ناخالص داخلی کشور نقش تعیین‌کننده در انتشار دی‌اکسیدکربن طی دوره 1383-1387 داشته‌اند. همچنین نتایج مطالعه نشان می‌دهد شدت کربن سوخت‌های فسیلی و شدت انرژی مصرفی در بخش‌های خدمات و کشاورزی نقش مثبت در انتشار دی‌اکسیدکربن داشته‌اند و اثر سهم بخش کشاورزی از کل تولید ناخالص داخلی بر انتشار دی‌اکسیدکربن در این بخش بر خلاف سایر بخش‌های اقتصادی منفی بوده است.