تحلیل اکولوژیکی پارک‌های شهری (مطالعه موردی: مشهد)

اندیشه اکولوژیکی در مفاهیمی مانند توسعه پایدار، شهر اکولوژیکی و پارک‏های اکولوژیکی متجلی می‏شود، نماد توسعه شهری پایدار اکولوژیکی، احداث پارک‌های شهری منطبق با شاخص‌های اکولوژیکی است. مقاله با هدف ارایه ضوابط و معیارهای برنامه‏ریزی و طراحی اکولوژیکی پارک‌های شهری و امکان استفاده از آنها در طراحی پارک‌های جدید و موجود تهیه شده است و مقایسه سه نمونه از پارک‌های موجود مشهد با اصول پارک‌های اکولوژیکی و شناخت تفاوت‌ها و شباهت‌ها نتیجه کار است. اطلاعات به دو صورت اسنادی و میدانی جمع‌آوری شده است. جامعه آماری تحقیق کلیه پارک‌های مشهد و جامعه نمونه سه پارک ملت، وحدت و کوهسنگی است. بررسی و ارزیابی شاخص‌های اکولوژیک در سه محور عمده کالبدی و طراحی اکولوژیکی، زیست محیطی و فرهنگی- آموزشی در سه پارک نمونه نشان داد که وضعیت جاری در این پارک‌ها از دید اکولوژیکی نامناسب بوده که نشان از غیراکولوژیکی بودن این پارک‌ها دارد. میانگین شاخص‌های رعایت شده در ساختمان‌های کل پارک‌های مورد مطالعه و در بین شاخص‌های 17 گانه، برابر 9/10 درصد و این میزان برای معابر اصلی 37 درصد و برای معابر فرعی 6/45 درصد است. فضای بازی کودکان و پارکینگ‏ها نیز به ترتیب دارای میانگین 7/58 و 8/11 درصد هستند. با توجه به میانگین امتیازهای به‌دست آمده در مورد هر شاخص و فاصله بسیار زیاد این پارک‌ها از شاخص‌های پارک‌های اکولوژیکی و به منظور ارتقای سطح کیفی پارک‌های موجود مشهد پیشنهادهایی در سطوح خرد و کلان مدیریتی، برنامه ریزی و طراحی فضاهای سبز شهری ارایه شده است.