تاثیر عوامل نهادی و اقتصاد سایه بر آلودگی در کشورهای منتخب حوزه خلیج فارس

امروزه آلودگی محیط‌زیست یکی از مشکلات اساسی در بسیاری از کشورها، به خصوص در کشورهای در حال توسعه و دارای منابع طبیعی محسوب می‌شود. بنابراین شناسایی عوامل تاثیرگذار بر آلودگی در این کشورها از اهمیت خاصی برخوردار است. در بسیاری از مطالعات از منحنی محیط‌زیستی کوزنتس برای بررسی عوامل موثر بر آلودگی استفاده شده است. در این فرضیه انتشار آلودگی تابعی از درآمد سرانه به عنوان سطح توسعه یافتگی مطرح می‌شود. این مطالعه با در نظر گرفتن چارچوب نظریه کوزنتس و لحاظ کردن عوامل نهادی و بخش سایه در پی یافتن پاسخ مناسب برای این پرسش است که اقتصاد سایه در کنار عوامل نهادی چه تاثیری بر آلودگی محیط‌زیست در گروه کشورهای منتخب حوزه خلیج فارس دارد. در این پژوهش از متغیرهای حاکمیت قوانین، کنترل فساد و ثبات سیاسی به عنوان عوامل نهادی استفاده شده است. با استفاده از تکنیک داده‌های تابلویی در چارچوب منحنی کوزنتس محیط‌زیستی طی سال‌های 2009 تا 2020 نتایج نشان داده است که اقتصاد سایه تاثیر مثبت و معناداری بر آلودگی محیط­زیست دارد. همچنین نتایج حاکی از آن است که تاثیر ثبات سیاسی و حاکمیت قوانین بر آلودگی محیط­زیست منفی و معنادار بوده است، در حالی که کنترل فساد تاثیر مثبت و معناداری بر آلودگی محیط‌زیست داشته ‌است. همچنین نتایج تاییدکننده‌ی فرضیه کوزنتس برای کشورهای منتخب حوزه خلیج فارس است.

the impact of institutional factors and shadow economy on pollution in selected persian gulf countries

today, environmental pollution is one of the basic problems in many countries, especially in developing countries that possess natural resources. therefore, identifying factors affecting pollution in these countries has particular importance. in many studies, the environmental kuznets curve has been used to investigate the factors affecting pollution. in this hypothesis, the emission of pollution is a function of per capita income as the level of development. this study, taking into account the framework of kuznets theory and considering institutional factors and the shadow sector, seeks to find a suitable answer to the question of what effect the shadow economy has on environmental pollution in the group of selected countries of the persian gulf, along with institutional factors. in this study, the variables of rule of law, corruption control and political stability have been applied as institutional factors. using the panel data technique in the framework of the environmental kuznets curve during the years 2009 to 2020, the results have shown that the shadow economy has a positive and significant effect on environmental pollution. also, the results indicate that the effect of political stability and the rule of law on environmental pollution was negative and significant, while corruption control had a positive and significant effect on environmental pollution. in addition, the findings confirm the kuznets hypothesis for the selected countries of the persian gulfin this research, the variables of rule of law, corruption control and political stability have been used as institutional factors. using the panel data technique in the framework of the environmental kuznets curve during the years 2009 to 2020, the results have shown that the shadow economy has a positive and significant effect on environmental pollution. also, the results indicate that the effect of political stability and rule of law on environmental pollution was negative and significant, while corruption control had a positive and significant effect on environmental pollution. also, the results confirm the kuznets hypothesis for the selected countries of the persian gulf..