ارزیابی شاخص های موثر بر تاب آوری فرم و فضای شهری با تاکید بر سیل و رواناب های سطحی (مورد پژوهی: شهر نور استان مازندران)

در سال های اخیر رویکردهای غالب در حوزه برنامه ریزی و طراحی شهری از تمرکز بر موضوع کاهش آسیب پذیری، به برنامه های افزایش تاب آوری در برابر سوانح تغییر کرده است. مفهوم تاب آوری شهری از زمان پیدایش، با برنامه ریزی شهری سروکار داشته است و رویکرد های طراحی شهری تاب آور یک زمینه کمتر توسعه یافته است. پژوهش حاضر که از نوع کاربردی است و از روش های توصیفی تحلیلی استفاده کرده است به تاب آوری شهری در حوزه طراحی شهری می پردازد. هدف پژوهش بررسی تاثیر فرم های شهری بر تاب آوری شهری در برابر سانحه سیل و آبگرفتگی است لذا شاخص هایی برای ارزیابی تاب آوری انواع فرم های شهری در برابر این سوانح تبیین شده است. محدوده ی مطالعه در مساحتی به وسعت 320 هکتار در شهر نور قرار داد و شاخص ها در مقیاس محلات و بلوک های محدوده ی مطالعه مورد سنجش قرار گرفته اند تا میزان تاب آوری هریک از شاخص ها در برابر سیل و آبگرفتگی مشخص شود. برای تحلیل اطلاعات از تکنیک تاپسیس استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که 27.7هکتار از محدوده ی مطالعه دارای تاب آوری بسیار پایین، 62.6 هکتار تاب آوری پایین، 48.4 هکتار تاب آوری متوسط، 53 هکتار تاب آوری بالا و 16.8 هکتار تاب آوری بسیار بالا داشتند. بیشترین مساحت مربوط به سطح تاب آوری پایین با 62.6 هکتار است. در مجموع 90.3 هکتار از محدوده مطالعه تاب آوری پایین و بسیار پایین دارند که حدود 43 درصد از مساحت کل مورد بررسی است.

evaluation of the effective indicators on the resilience of urban form and space with an emphasis on flood and surface runoff (case study: noor city, mazandaran province)

since the emergence of the concept of urban resilience, this concept has mostly been concerned with urban planning, and resilient urban design approaches have been a less developed field. the current research is of applied type and uses descriptive analytical methods. this research deals with urban resilience in urban design and focuses on how urban forms affect urban resilience against floods and inundation. in this regard, indicators for evaluating the resilience of urban forms against floods and urban runoff have been explained and these indicators have been measured and evaluated within the scope of the study area of noor city at the level of neighborhoods and urban blocks to determine the level of resilience of each of them, that should be determined from the research indicators at the level of urban cells. the topsis technique was used for data analysis. the results show that the study area of noor city is in an unfavorable situation regarding resilience. based on the evaluation done at the block level, the results indicated that 27.7 hectares of the study area have very low resilience, 62.6 hectares have low resilience, 48.4 hectares have medium resilience, 53 hectares have high resilience, and 16.8 hectares have very resilience. the largest area is related to the low resilience level with 62.6 hectares. in total, 90.3 hectares of the study area have low and very low resilience, which is about 43% of the total studied area.