ارزیابی سطح ریسک اکولوژیک رسوبات در محیط رودخانه ای (مطالعه موردی: رودخانه کرج)

رودخانه ها از مهمترین منابع آب در جهان به شمار می روند. هدف از این پژوهش بررسی آلودگی رسوبات رودخانه ی کرج به عناصر سنگین با استفاده از شاخص های کیفی رسوب و ارزیابی اثرات آلودگی بر محیط زیست و همچنین ارائه ی راهکار هایی به جهت کاهش آلودگی و اثرات آن می باشد. بدین منظور از رسوبات بستر رودخانه ی کرج در 9 ایستگاه نمونه برداری به عمل آمد و اندازه گیری غلظت کل عناضر سنگین موجود در نمونه ها توسط دستگاه icp صورت پذیرفت و در انتها با بکارگیری شاخص های کیفی رسوب هر کدام از عناصر به طور جداگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به گونه ای رقم خورد که رودخانه ی کرج از نظر آلودگی رسوبات بستر به عناصر سنگین به طور کلی آلایندگی کمی را متحمل گردیده اما نقش فعالیت های بشرزاد در تولید این میزان از آلودگی قابل اغماض نیست. فعالیت های شهری و روستایی و در نتیجه نشت پساب ها و فاضلاب های آن ها به محیط رودخانه، پروژه های عمرانی و راه سازی در منطقه، تغییرات کاربری اراضی در حریم و حاشیه ی رودخانه، کمبود آگاهی مردم منطقه نسبت به اثرات زیست محیطی آلودگی عناصر سنگین و ضعف در آموزش و فرهنگ سازی صحیح در رابطه با گردشگری و حفاظت از محیط زیست از جمله عوامل انسانی مخرب و آلاینده در محدوده ی رودخانه ی کرج بوده که سبب افزایش فاکتور آلودگی مس تا رقم 2/36 و همچنین شاخص بار آلودگی در ایستگاه های انتهایی تا مقدار 0/76 شده است.

ecological risk assessment of sediments in the river environment (case study: karaj river)

rivers are one of the most important sources of surface water in the world. the purpose of this research is to investigate the contamination of karaj river sediments with heavy metals using sediment quality indices, evaluate the effects of pollution on the environment, and provide solutions to reduce pollution and its aftereffects. to achieve this goal, the sediments of the karaj river bed were sampled at nine stations, and the total concentration of heavy elements in the samples was measured by the icp device. eventually, the sediment quality indicators for each of the metals were analyzed separately. the results showed that the karaj river suffered little pollution in terms of bed sediment contamination with heavy metals, but the role of human activities in producing this amount of pollution cannot be neglected. urban and rural activities, as a result of their effluents and sewage leaking into the river environment, construction and road construction projects in the region, land use changes in the river’s boundaries and margins, and the people’s lack of awareness in the region regarding the environmental effects of metal pollution. inadequacy in proper education and culture in relation to tourism and environmental protection are among the destructive and polluting human factors in the area of karaj river, which caused an increase in copper contamination up to 2.36 as well as the pollution load index to the point of 0.76 in downstream stations.