تعیین سهم منابع انتشار هیدروکربن های نفتی هوپان و استران در منطقه بندر انزلی-جنوب غرب دریای خزر

در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ اﺻﻠﯽ ﻫﯿﺪروﮐﺮﺑﻦ ﻫﺎی ﻧﻔﺘﯽ در ﺟﻨﻮب ﻏﺮب درﯾﺎی ﺧﺰر (ﺷﻬﺮ اﻧﺰﻟﯽ) و ﺳﻬﻢ آنﻫﺎ در اﻧﺘﺸﺎر اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت، ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻧﮕﺸﺖ ﻧﮕﺎری ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻫﺎی ﮐﻤﻮﻣﺘﺮﯾﮑﺲ و آﻧﺎﻟﯿﺰ ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﮔﺎزی - ﻃﯿﻒ ﺳﻨﺠﯽ ﺟﺮﻣﯽ ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺪ. ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐﻪ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺗﺮﭘﺎن، ﻫﻮﭘﺎن ﻫﺎی ﮐﺎﺗﺎژﻧﺘﯿﮏ و اﺳﺘﺮان در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎی رﺳﭙﺘﻮر ﻣﺤﯿﻄﯽ ﺷﺎﻣﻞ ﻏﺒﺎر ﺧﯿﺎﺑﺎﻧﯽ، رﺳﻮﺑﺎت ﻣﻌﻠﻖ رواﻧﺎب ﻫﺎی ﺷﻬﺮی، آب رواﻧﺎب و رﺳﻮﺑﺎت ﺳﻄﺤﯽ رودﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ و ﺑﻨﺪر اﻧﺰﻟﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﻣﻨﺎﺑﻊ اﺻﻠﯽ ﻫﯿﺪروﮐﺮﺑﻦ ﻫﺎی ﻧﻔﺘﯽ ﺷﺎﻣﻞ اﮔﺰوز ﺧﻮدروﻫﺎ، ﺗﺎﯾﺮ، آﺳﻔﺎﻟﺖ، روﻏﻦ ﻣﻮﺗﻮر، ﺑﻨﺰﯾﻦ و ﮔﺎزوﺋﯿﻞ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪ. اﺳﺘﺨﺮاج ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﻫﻮﭘﺎن و اﺳﺘﺮان در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎی ﻓﺎز ﺟﺎﻣﺪ و رواﻧﺎب ﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺑﻪ روش ﺳﻮﮐﺴﻠﻪ و اﺳﺘﺨﺮاج ﻣﺎﯾﻊ _ﻣﺎﯾﻊ (l.l.e) اﻧﺠﺎم ﺷﺪ و ﭘﺲ از ﻃﯽ دو ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺳﺘﻮﻧﯽ با اﺳﺘﻔﺎده از دﺳﺘﮕﺎه ﮐﺮوﻣﺎﺗﻮﮔﺮاﻓﯽ ﮔﺎزی- ﻃﯿﻒ ﺳﻨﺠﯽ ﺟﺮﻣﯽ (gc-ms) آﻧﺎﻟﯿﺰ ﺷﺪﻧﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ اﻧﮕﺸﺖ ﻧﮕﺎری ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﺗﺤﻠﯿﻞﻫﺎی ﮐﻤﻮﻣﺘﺮﯾﮑﺲ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪه ﻫﯿﺪروﮐﺮﺑﻦ ﻫﺎی ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎی ﻏﺒﺎر ﺧﯿﺎﺑﺎﻧﯽ،رواﻧﺎب ﻫﺎی ﺷﻬﺮی و ﺑﺮﺧﯽ از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎی رﺳﻮﺑﺎت رودﺧﺎﻧﻪ ای ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﻨﺎﺑﻊ اﺻﻠﯽ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدی اﺳﺖ، در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت در ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪه ای از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎی رﺳﻮﺑﺎت رودﺧﺎﻧﻪ ای و ﺑﻨﺪر اﻧﺰﻟﯽ، ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﻨﺎﺑﻊ اﺻﻠﯽ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدی ﻧﺒﻮدﻧﺪ و آن ﻫﺎ اﺣﺘﻤﺎﻻً ﻣﻨﺎﺑﻊ آﻻﯾﻨﺪه دﯾﮕﺮی ر ا ﻏﯿﺮ از 6 ﻣﻨﺒﻊ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدی درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺳﻬﻢ آﺳﻔﺎﻟﺖ و ﺗﺎﯾﺮ اﺗﻮﻣﺒﯿﻞ ﻫﺎ در اﻧﺘﺸﺎر ﻫﯿﺪروﮐﺮﺑﻦ ﻫﺎی ﻧﻔﺘﯽ در ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎی رﺳﭙﺘﻮر ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ از دﯾﮕﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻮده، درﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ روﻏﻦ ﻣﻮﺗﻮر اﺗﻮﻣﺒﯿﻞ ﻫﺎ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ ﺳﻬﻢ را در اﻧﺘﺸﺎر ﻫﯿﺪروﮐﺮﺑﻦ ﻫﺎی ﻧﻔﺘﯽ در ﺑﯿﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، داﺷﺘﻪ اﺳﺖ.