تاثیر اندازه ذرات رسوبات رودخانه‌ای بر ویژگی‌های جذب فسفر (مطالعه ‏موردی: رسوبات رودخانه کرج)‏

ورود ﻣﻮاد ﻣﻐﺬی ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺴﻔﺮ در اﮐﻮﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎی آﺑﯽ ﺑﻪ اﯾﺠﺎد ﺗﻐﺬﯾﻪ ﮔﺮاﯾﯽ و ﮐﺎﻫﺶ ﮐﯿﻔﯿﺖ آب ﻣﯽ ﺷﻮد. رﺳﻮﺑﺎت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺨﺰﻧﯽ ﺑﺮای ذﺧﯿﺮه ﻓﺴﻔﺮ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ و ﺗﺤﺖ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ آن را اﻧﺘﺸﺎر و اﻧﺘﻘﺎل ﻣﯽ دﻫﻨﺪ. اﻧﺪازه ذرات رﺳﻮب ﯾﮑﯽ از ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎی ﻣﻬﻤﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺬب ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻓﺴﻔﺮ ﺗﻮﺳﻂ رﺳﻮﺑﺎت را ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﺪ. در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮ اﻧﺪازه ذرات رﺳﻮب و ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ روی ﺟﺬب ﻓﺴﻔﺮ ﺗﻮﺳﻂ رﺳﻮﺑﺎت رودﺧﺎﻧﮥ ﮐﺮج ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﺪ. ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺣﺬف ﺗﺄﺛﯿﺮ دﯾﮕﺮ ﻣﺆﻟﻔﻪ ﻫﺎی رﺳﻮب ﺑﺮ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺟﺬب، ﻣﻮاد آﻟﯽ، ﻣﻮاد ﻣﻌﺪﻧﯽ و اﮐﺴﯿﺪﻫﺎی آﻫﻦ از رﺳﻮﺑﺎت رودﺧﺎﻧﻪای ﮐﻪ ﺟﻤﻊ آوری ﺷﺪه ﺑﻮد ﺣﺬف ﺷﺪ. ﺳﭙﺲ آزﻣﺎﯾﺶ ﻫﺎی ﺳﯿﻨﺘﯿﮏ ﺟﺬب در غلظت‌های ‏mg/l23 و ‏mg/l‏ 100 محلول(‏kh2po4‎‏)و دو غلظت رسوب ‏gr/l‏ 1 و ‏gr/l‏ 2 انجام شد. با توجه به آزمایش‌های جذب، ظرفیت جذب فسفر توسط رسوبات با افزایش اندازه ‏ذرات رسوب، کاهش می یابد. همچنین نتایج نشان دادکه مقدار جذب فسفر(‏p‏)در واحد جرم رسوبات با اندازه‌های مختلف، با افزایش غلظت اولیه ‏فسفر افزایش می‌یابد. در غلظت ثابت جذب شونده(‏c0‎‏)، مقدار جذبp‏با افزایش غلظت رسوب از 1 به 2 گرم رسوب،افزایش می‌یابد و در این مطالعه ‏تقریبا 1.5 برابر می‌باشد. تغییر غلظت رسوب نیز با افزایش مقدار جایگاه‌های فعال جذب روی رسوبات منجر به افزایش جذب فسفر می‌شود. استفاده از ‏معادله‌های شبه مرتبه اول و شبه مرتبه دوم برای توصیف سنتیک جذب فسفر نشان داد که معادله شبه مرتبه دوم ﺑﺎ داده ﻫﺎی آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﺗﻄﺎﺑﻖ ﺑﻬﺘﺮی دارد و ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﺧﻮﺑﯽ را از ﻣﯿﺰان ﺟﺬب در ﻣﺮﺣﻠﻪ اوﻟﯿﻪ و ﻣﯿﺰان ﺟﺬب در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﻌﺎدل اﻧﺠﺎم داده اﺳﺖ. ﺑﻪ ﻃﻮرﮐﻠﯽ اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ درک اﻫﻤﯿﺖ و ﻧﻘﺶ رﺳﻮﺑﺎت در ﺟﺬب و اﻧﺘﻘﺎل ﻓﺴﻔﺮ در ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎی آﺑﯽ و ﻧﺤﻮه ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ آن ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ.