توزیع زمانی-مکانی ذرات معلق (pm2.5) با رویکرد محیط زیست در غرب و جنوب ایران بر مبنای سنجنده های seawifs، misr و modis

ذرات معلق موجود در جو نقش چشمگیری در سامانه آب‌وهوا و سلامت عمومی دارند. اهمیت ذرات معلق توجه زیادی را به توسعه روش‌هایی برای برآورد ذرات معلق (pm2.5) کرده است. هدف از این پژوهش توزیع زمانیمکانی ذرات معلق (pm2.5) در غرب و جنوب غرب ایران است در این راستا داده‌های عمق نوری هواویز (aod550nm) سه سنجنده seawifs، misr و modis طی دوره آماری 1998 تا 2016 اخذ و سپس با استفاده از روش رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی (gwr) با کاربست ایستگاهای کنترل کیفی هوا مقدار pm2.5 با تفکیک 0.01 درجه قوسی محاسبه شد. کارایی مقادیر برآورد شده با استفاده از روش‌های r2 و rmse مورد تایید قرار گرفت. نتایج نشان داد استان خوزستان (µm/m^3 15.29) بیشینه و استان همدان (µm/m^3 10.16) کمینه pm2.5 را دارا می‌باشند. بیشینه ضریب تغییرات و روند pm2.5 در مناطق مرزی به دلیل بار ورودی هواویزهای گردوغباری است. مقدار ذرات معلق از جنوب به شمال و غرب به شرق روندی کاهشی را به دلیل توپوگرافی پیچیده، عوامل بیوفیزیکی، عوامل هواشناسی و دوری از چشمه‌های گردوغباری دارند. بر اساس دستورالعمل کیفیت هوا (aqg) و استاندارد سازمان محیط زیست ایران بترتیب 26.31 و 40.11 درصد از منطقه موردمطالعه کمتر از دستورالعمل‌های نامبرده قرار دارند.