برآورد قیمت سایه‌ای انتشار آلودگی در زنجیره تولید و توزیع گندم ایران

زنجیره تامین پایدار بر مدیریت زیست محیطی تولید، توزیع و مصرف کالاها تاکید دارد. استفاده از ادوات کشاورزی در قسمت تولید گندم منجر به مصرف انرژی و انتشار آلودگی خواهد شد. همچنین دوری مناطق تولید و مصرف، جا‌به‌جایی گندم را ناگزیر کرده است. بنابراین، بخش توزیع نیز یکی از قسمت‌های مهم در مصرف انرژی و انتشار دی‌اکسیدکربن به شمار می‌رود. از این رو، هدف این مطالعه برآورد ارزش سایه‌ای انتشار دی‌اکسیدکربن در این دو بخش از زنجیره تامین گندم می‌باشد. برای این منظور از اطلاعات سال‌های 1379 تا 1393 استان‌های ایران و با استفاده از رهیافت تابع مسافت نهاده، مقدار قیمت سایه‌ای دی‌اکسیدکربن به تفکیک بخش تولید و توزیع گندم تخمین زده شده است. نتایج تخمین نشان می‌دهد که هزینه انتشار آلودگی، 16/7 درصد از هزینه تولید گندم را تشکیل داده و اعمال آن باعث کاهش نسبت درآمد به هزینه گندم از 1/55 به 1/33 می‌شود. از طرف دیگر ارزش سایه‌ای انتشار دیاکسید کربن در بخش توزیع بیشتر از بخش تولید بوده است. بر همین مبنا بایستی اقدامات لازم برای تولید و توزیع پایدار در مورد محصول استراتژیک گندم اعمال گردد، به طوریکه کمترین خسارت به محیط زیست وارد شود.